ihracatta kullanılan belgeler, ihracat faturası, ihracat proforma fatura, ihracat navlun faturası, ATR dolaşım belgesi, EUR-MED dolaşım sertifikası, EUR.1 Dolaşım sertifikası, menşe şehadetnamesi, A.T.A. karnesi, ATA karnesi, Tır karnesi, ihracar Sigorta Belgesi, Koli Müfredat Listesi, Çeki Listesi, Konşimento, Helal Belgesi, Radyasyon Belgesi, Sağlık Sertifikası, Analiz Raporu, Standardizasyon Kontrol Belgesi, Borsa Tescil Beyannamesi,
İhracat İşlemlerinde Gerekli Belgeler
İhracat işlemlerinde kullanılan evraklar arasında, e-fatura (Türkçe fatura), İngilizce fatura ve paket listesi ihracatçı firma tarafından hazırlanır. İhracatçının verdiği bilgilere veya şablon forma istinaden nakliyeci konşimento veya CMR hazırlar, gümrük komisyoncusu ise dolaşım belgeleri ve beyannameyi hazırlar. Gerek duyulduğunda ilgili kuruluşlardan, analiz sertifikası, sağlık sertifikası gibi belgeler alınır.FATURALAR
Ticari Türkçe Fatura
İhracatı yapılacak ürünlere dair mal cinsi, özellikleri, birim fiyatı, ürünün satış birimi, adedi, ağırlığı gibi bilgileri içeren, firma kaşesi ve imza içeren faturadır. Türkçe fatura olarak tabir edilen ve gümrüğe sunulan faturalar maliye kaşelidir.
Proforma Fatura
Teklif aşamasında, ihracatçı tarafından malın birim fiyatının, standart özelliklerinin, teslim ve satış
şartlarının yer aldığı, bilgi verme amacıyla hazırlanan teklif faturasıdır.
Orijinal Dilinde (İngilizce)Fatura
Satıcının
alıcıdan kendi dilinde hazırlanmış bir fatura talep edebilir, özel bir talep yok ise ingilizce olarak hazırlanan ve türkçe faturadaki detayların haricinde var ise müşterinin özel taleplerini ya da akreditif gibi özel bir satış yöntemi ile yapılan satışlarda gerekli ek bilgilerin yazılabileceği, teslim ve satış şartlarının yer aldığı ve firma antetli kağıdına basılıp kaşe ve imza ile teslim edilen evraktır.
Navlun Faturası
genel olarak orjinal fatura teslim şekline uygun incotermse göre navlun bedelini ayrı bir satır olarak ya da ürünün birim fiyatına yedirilmiş olarak içerir. (www.ihracat.co)
DOLAŞIM BELGELERİ
A.TR Dolaşım Belgesi
Gümrük
Birliği Anlaşması kapsamı sanayi ve işlenmiş tarım ürünleri ihracatında kullanılan
belgedir.
Basitleştirilmiş Prosedüre İlişkin ATR Dolaşım Sertifikası
Gümrük
Müsteşarlığı’nca “ Onaylanmış İhracatçı” yetkisi verilen gerçek ve tüzel
kişilere, gümrük idareleri ya da bu idarelerce verilen kuruluşlar tarafından
düzenlenip, gümrük idaresine vize işlemi zorunluluğu olmadan, A.TR Dolaşım
Belgeleri düzenleme yetkisi verilebilir.
Basitleştirilmiş
işlemden yararlanmak isteyen ihracatçılar, müracaat formunu ve taahhütnameyi
doldurarak Müsteşarlığa (Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne) başvurur.
EUR-MED Dolaşım Sertifikası
Pan
Avrupa ve Pan Avrupa Akdeniz menşe kümülasyonu çerçevesinde ikili ya da çapraz
kümülasyonlarda kullanılan belgedir.
EUR.1 Dolaşım Sertifikası
Serbest
Ticaret Anlaşmaları kapsamı eşya ile AKÇT ürünleri, AB menşeli tarım ürünleri
ihracatında kullanılan belgedir.
DİĞER BELGE DÖKÜMAN VE SERTİFİKALAR
Menşe Şahadetnamesi / Özel
Menşe Şahadetnamesi
İhracatçının
bağlı bulunduğu Oda tarafından tasdik edilen ve ihraç konusu malın menşeini
gösteren belgedir. Genelleştirilmiş Preferanslar(Tercihler) Sistemi
kapsamındaki ülkelerin uyguladığı tavizli gümrük oranlarından yararlanılması
için bu kapsamdaki ülkelere yapılan ihracatta özel bir menşe şahadetnamesi
(Form-A) düzenlenmesi gerekmektedir. Belge düzenlenen ülkeler: Japonya, Rusya
Federasyonu, Beyaz Rusya, Ukrayna
Arap Boykot Listesi’nde
Yer Almadığına Dair Belge
Arap
ülkelerine ihracat yapacak olan firmaların Arap Boykot Listesi’nde yer almadıklarına dair bir belge almak
için Ticaret Odası’na başvurmaları gerekmektedir. Yapılan inceleme sonucu
firmanın Arap ülkelerince boykot edilen ihracatçı firmalar arasında yer
almadığının belirlenmesini takiben hazırlanan belge Oda tarafından
onaylanmaktadır.İhracat sırasında ibrazı istenen faturanın ve Menşe
Şahadetnamesinin tasdikinde de, faturanın ve menşe şahadetnamesinin arkasına
ihracatçı firmanın Arap Boykot Listesi’nde yer almadığını belirten kaşe basılmaktadır.
A.T.A Karnesi
Eşyaların
gümrük vergisine tabi olmadan geçici kabulüne imkan sağlayan teminat yerine
geçen belgedir. Geçerlilik süreleri verildikleri tarihten itibaren 1 yıl olan
ATA karneleri Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yetkilendirilmiş
Odalardan dilekçe, teminat mektubu, taahhütname, yetki belgesi, imza
sirkülerinin fotokopisi ve ihraç edilecek malların cinsi, adedi ve birim
fiyatının belirtildiği genel bir listenin ibrazı ile temin edilerek
kullanıldıktan sonra Oda’ya iade edilmektedir.
TIR Karnesi
TIR
sisteminde taşıma yapan
firmaların TOBB tarafından yetkilendirilmiş Odalardan temin edebilecekleri TIR
karneleri, araçlardaki malların gümrük vergileri teminatını sağlayan
belgelerdir. Taşıma işlemlerinin tamamlanmasının ardından TIR karneleri Oda’ya
iade edilmektedir.
Sigorta Belgesi
İthalatçının
verdiği bilgiler ve talimat doğrultusunda ve ithalatçı hesabına ihracatçı
tarafından yaptırılmaktadır. Bu şekilde ticari mal rizikolara karşı sigorta
ettirilmiş olmaktadır.
Koli Müfredat Listesi
İhraç
edilecek malların miktarları, fiyatları ve konteynerlerin ihtiva ettiği
ambalajların adetlerini belirten listedir. Koliye ait faturaya sığmayacak kadar
kapsamlı bilgiler bu listeye dökülmektedir.
Çeki Listesi
Çeki
listesi, hangi taşıta ne kadar mal yüklendiğini, her birim, paket, çuval
vs. ağırlığı içermektedir. Gümrük idarelerince ve hasar halinde sigorta
şirketlerince istenebilmektedir.
Konşimento
Malın
taşınmak üzere teslim alındığını ve varış noktasında teslim edileceğini
gösteren kıymetli evrak niteliğinde bir belgedir.
Helal Belgesi
İslam
ülkelerinin et ithalatında talep ettikleri, hayvan kesimlerinin İslami
kurallara uygun olduğunu ispatlayan belgedir. Bu belge, müftülüklerce
düzenlenmektedir.
Radyasyon Belgesi
Radyasyon
Belgesi, tarım ürünlerinin kabul edilebilir orandan fazla radyasyon
içermediğini veya radyasyonsuz olduğunu kanıtlayan belgedir. İthalatçı, belirli bir ağırlıktaki
tarım ürününde belirli bir radyasyon derecesinden fazlasını kabul etmeyeceğini
ihracatçıya bildirerek Radyasyon Belgesi talep edebilir. Bu belgeyi
düzenlemekle yetkili kuruluş Atom Enerjisi Komisyonu’dur.
Sağlık Sertifikası
İhraç
konusu malın sağlık
koşullarına uygun olup olmadığını gösteren belge niteliğindedir. Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı ya da üniversitelerin ilgili bölümlerinden
alınmaktadır. (www.ihracat.co)
Analiz Raporu
Tahlili
gerektiren, özellikle gıda ve kimyasal maddelerde gerekli bir rapordur.
Standardizasyon Kontrol Belgesi
İhraç
konusu malların, yürürlükte olan denetim tüzükleri ile uygulamada bulunan
zorunlu standartlara uygun bulunduğunu ve ihraç edilebilecek nitelikte
olduklarını göstermek bakımından Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın Bölge Müdürlükleri’ne müracaat edilmelidir. Bu belgenin, ihracat sırasında ilgili
gümrüğe ibrazı zorunludur.
Borsa Tescil Beyannamesi
Borsaya
Kote Edilmiş Mallar Listesi’nde bulunup ihracatı yapılacak tarım ürünlerinden
gelir vergisi tevkifatının yapılmasını teminen çıkış beyannamelerinin gümrükçe
tescilinden önce aranmaktadır.
Diğer Belgeler
Orman
ürünleri için üretim yerinden verilmiş acenta veya kumanya belgesi, ihracı
ilgili kurumların iznine tabi ürünlerde izin belgesi gibi.
İHRACAT İŞLEMLERİNDE GÜMRÜK İDARESİNDE ARANAN BELGELER
İhracat
işlemlerinde gümrükte aşağıda yer alan belgeler aranmaktadır. İhracatı yapılacak ürün tipine göre listede yer alan evraklar değişmekle birlikte, e-fatura ve çeki listesi her koşulda talep edilecektir;
- E-Fatura (zorunlu)
- Çeki Listesi (zorunlu)
- Orman/Tekel Nakliye Tezkeresi
- Bitki ve bitkisel ürünlerde, hastalık ve zararlıların bulunmadığını gösteren "Bitki ve Parçaları için Sağlık Belgesi"
- Kontrole Tabi Eşyada Kontrol Belgesi
- Tekele Tabi Eşyada, Bu İdarece Verilen Nakliye Tezkeresi
- İhracı İlgili İdarelerin İznine Tabi Eşya İçin Yetkili Makamlarınca Verilen İzin Kağıtları
- Gerektiğinde Eşyanın Yükleneceği Nakil Aracının Geleceğini Bildirir Acenta veya Kumpanya Belgesi
- Dış Ticaret Rejimi Ve Türk Parası Kıymetini Koruma Karar Ve Tebliğlerinin Gerektirdiği Diğer Belgeler: (Lisans, acenta mektubu, tescil beyannamesi, banka mektubu, taahhüt beyannamesi gibi)
- Kumanya Listesi: (Çıkış yapan deniz, kara ve hava nakil araçlarına verilecek kumanyaların kayıtlı olduğu belgedir. Bu belge beyanname addolunarak, gümrük işlemleri bunlar üzerinde yürütülür.)
- Standardizasyon Kontrol Belgesi: (Çıkışı standardizasyon kontrolüne tabi tutulmuş maddelerin (Antepfıstığı, pamuk, yemeklik zeytinyağı, palamut v.b.) ihracatında aranılan belgedir. Bu belgeye sahip olmayan mezkur maddelerin çıkışına gümrüklerce hiçbir surette izin verilmez.)
- Yabancı Ülkelere Seyahat Edenlere Ait Geçici Çıkış Beyannamesi ve Taahhütnamesi: (İkametgahı Türkiye’de bulunan Türk ve yabancı gerçek ve tüzel kişilerin, yabancı memleketlere geçici olarak çıkaracakları ve en geç iki yıl içerisinde geri getirecekleri, kendilerine ait taşıtlar için düzenlenen belgedir.) (Triptik veya Gümrük Geçiş Karnesi ibraz edilmediği takdirde.)
Yukarıda
belirtildiği gibi gerekli bilgi ve belgeleri ihtiva edecek şekilde usulüne
uygun olarak düzenlenmiş, ihracatçı ve varsa komisyoncusu tarafından da
imzalanmış olan gümrük beyannamesi Gümrük İdaresinin çıkış manifesto
servisince, çıkış tescil defterine tescil edilir. Çıkış beyannamesinin
belirtilen şekilde tescil edilmesiyle birlikte gümrük idaresinde ihracat için
işlem başlamış olur. (www.ihracat.co)
YORUM