10 ADIMDA KONTEYNER TAŞIMACILIĞI NASIL GERÇEKLEŞİR

Denizyolu taşımacılığı yapan firmalar, taşınacak malzemeyi, satıcıdan, alıcıya hangi aşamalarla ulaştırıyorlar? Her gün milyonlarca konteyner, dünyanın çeşitli limanlarından kalkan onbinlerce gemi ile, farklı ülkelere ulaşmak üzere yola çıkıyor. 

Her sevkiyat, belirli bir tedarik zincirini temsil eder, ister Tayland'daki üreticiden, Milano’da bir perakende şirketine, isterse aşağıdaki örnekte gösterildiği gibi - Türkiye'den Kuzey Amerika'daki bir tedarik mağazasına gönderilen bir spor giyim ürünü.

Her tedarik zinciri, içerdiği ürün grubunun spesifik özelliklerine göre farklı şekillerde gerçekleşir, kendine has taşıma yöntemleri veya kuralları olabilir, malların çeşitli nakliye modları arasında doğru bir şekilde aktarılarak taşınması gerekebilir. (www.ihracat.co)

Mallar fabrikadan çıktığı haliyle, güvenli ambalajlar, kutular ve/veya paletler içinde, konteynerlere yüklenerek, kilitli ve mühürlü bir şekilde üretim tesisinden ayrılır. Sonrasında konteynerleri taşıyan gemiler ile okyanuslar ve denizler aşarak, teslim edileceği işletmenin raflarına güvenli bir şekilde ulaştırılacaktır.

Konteyner taşımacılığı yapan firmalar her yıl dünya genelinde farklı ülkelerdeki ithalatçı firmalara ulaşmak üzere taşıması yapılan malların %50’den fazlası denizyolu ile taşınmaktadır.

10 ADIMDA KONTEYNER TAŞIMACILIĞI : ÖRNEK İHRACAT SEVKİYATI

Bir malın ithalatçı tarafından, ihracat firmasına sipariş edilip, sipariş onaylandığı andan, mallar, ithalatçının depolarına ulaştığı ana kadar geçen tüm süreçler aşağıda 10 adımla sıralanmıştır. Bu aynı zamanda örnek bir ihracat operasyonudur ve yine ithalatçılar için adım adım açıklanmış örnek bir ithalat operasyonudur. Alıcı ya da satıcı taraflar, adımları kendi açılarından inceleyerek, her adımda ne yapmaları gerektiğini etüd edebilirler.

1.ADIM- Amerika’da satış yapan bir spor giyim markası, sezonluk bir ürün için, Türkiye’deki bir tekstil firmasına sipariş verir. Satış anlaşmaları ex-works olduğundan, ürünleri Tekstil firmasının İzmir şehrindeki fabrikasından aldırması gerekmektedir. Amerika’daki firma öncelikle Yurtdışı nakliye için bir nakliye firması ile, 1x40” konteyner rezervasyon yaparak anlaşır. Nakliye firması Hat sahibi olacağı gibi, forwarder bir firmada olabilir. Bu noktada firmalar almak istedikleri hizmet tipine göre çalışacakları nakliye firmasına karar verir veya dönemsel anlaşmaları varsa hali hazırda belli bir nakliyeci ile tüm yüklemelerini gerçekleştirmektedirler.

2.ADIM- Tekstil ürünleri sevkiyata hazır olunca, Amerikalı spor giyim firmasının, denizyolu taşımacılığını yapmak üzere anlaştığı firma, öncelikle boş konteyneri fabrikaya taşımak ve sonrasında dolu konteyneri limana ulaştırmak üzere, iç nakliye için bir tır firması ile anlaşır. Fabrikada konteyner yüklemesi yapıldıktan sonra, konteyner kapatılır ve mühürlenip gemiye yüklenmek üzere, İzmir limanındaki gümrüklü sahaya gider. Türkiye’de veya Amerika’da Gümrük yetkilileri, konteynerin açılıp teftiş edilmesine karar vermedikçe, varış ülkesindeki bir dağıtım ambarına ulaşana kadar konteyner tekrar açılmayacaktır.

3.ADIM- İhracatçının gümrük müşaviri aracılığıyla bir yandan gümrük işlemleri gerçekleşirken, bir yandan da nakliye firması, ihracat yapılan ülke ve ithalat yapılan ülkedeki gümrük ve taşımacılık mevzuatları gereği, gerekli işlemleri yapar, taşımaya ve taşınan yüke dair detaylı bilgilerin bulunduğu konşimentosunu hazırlar, ihracatçının onayıyla konşimento basılır. (www.ihracat.co)

4.ADIM- Gemi kalkış tarihine müteakip, konteynerin denizyolu üzerindeki yolculuğu başlar. Yükleme limanı ve boşaltma limanı arasında, sefer güzergahına göre, geminin uğrayacağı ara limanlar ya da aktarma işlemi var ise aktarma limanları da olabilir. Tahmini varış süresi, operasyonun başlangıcında ihracatçı ve ithalatçıya bildirilmiştir.

5.ADIM- Geminin hedef limana gelmesi planlanan birkaç gün önce, geminin kaptanı varış ülkesinin gemi, mürettebatı ve yükü hakkındaki bilgileri içeren bir rapor hazırlar ve varış limanındaki gümrük yetkililerine bu rapor iletilir.

6.ADIM- Boşaltma limanına yanaşmak için gerekli izni alan gemiler, yük konteynerlerinin boşaltılması için kullanılacak olan büyük vinçlere bitişik bir rıhtıma demirleyecektir.

7.ADIM- Gemi başına bazen 100'den fazla liman çalışanı, boşaltma işlemleri için görev yapar. Bunlar: vinç operatörleri, bağlayıcılar, saha yetkilileri ve kargo donanımı operatörleri gibi çeşitli meslek gruplarından oluşur. (www.ihracat.co)

8.ADIM-  Gümrük yetkilileri, ihracat ya da ithalata konu her operasyona dair belgeleri kontrol eder, gerekli gördükleri durumda belirli bir sevkiyata dair konteyneri ya da sistemin rastgele seçtiği bir konteyneri inspection’a tabi tutabilir yani konteyner içinde mal sayımı, ağırlık tespiti ve detaylı ürün kontrolü gibi incelemeler yapabilir.

9.ADIM- Gümrükteki işlemler sona erdikten sonra yani, ordinosu alınmış, gümrük işlemleri, belge kontrolleri yapılmış ve varsa gerekli vergileri de ödendikten sonra beyannamesi kapanmış bir ithalata dair konteyner, limandaki gümrüklü alandan bir tırın üzerine yüklenmek suretiyle varış ülkesinde iç nakliye hizmeti alarak, ithalatçının deposuna taşınır. (www.ihracat.co)

10.ADIM- Türkiye’deki imalatçı firmanın fabrikasından iç nakliye aracına yüklenmesi ve sonrasında gemi ile binlerce km. denizyolunu kat etmesi sonucunda, Amerika’daki limana ve oradan  ithalatçı spor giyim firmasının deposuna ulaşan spor tekstil ürünleri, ithalatçının deposundan, müşterilere satış yapacak mağazalara, yine bir iç nakliye operasyonu ile farklı şehirlerdeki dağıtım noktaları ve sonrasında mağazalara ya da depo ile aynı şehirdeki mağazalara, şehir içi dağıtım aracıyla ulaştırılır. Ve bu uzun yolculuğun sonucunda ürünler mağaza raflarındaki yerini alır.