ULUSLARARASI TAŞIMA YÖNTEMLERİ

Uluslararası Lojistik

Uluslararası ticaret planlanırken nakliye ve dağıtım önemli hususlardır. Doğru sevkiyat modunu seçmek, ithalat veya ihracat maliyetlerinizi, operasyonel verimliliği doğrudan etkiler.

İhracat ve ithalat sevkiyatınız tek bir taşıma yöntemi ile gerçekleşeceği gibi, birden fazla taşıma yönteminin birlikte kullanılması (multimodal) olarakda yapılabilir. Karayolu, demiryolu, hava ve denizyolu. Seçimlerinizi yaparken, sevk aracının maliyeti, malın gideceği ülkeye ulaşım imkanları ve coğrafi konum, sevk edeceğiniz malın özellikleri, termin, hava şartları, iklim koşulları başta olmak üzere pek çok belirleyici vardır. Bazen önünüzde pek çok seçenek varken bazen tek bir seçeneğe mecbur kalırsınız.

Lojistik süreçleri kimin gerçekleştireceği, hangi incoterms’ün seçileceği ticaretin başında belirlenir. Örneğin bir ithalatçı, ihracatçıdan, exworks, FOB, DAP gibi çeşitli fiyatlar alarak, birim maliyeti açısından hangisinin daha uygun olacağını hesaplamalıdır. Bazı firmalar sevkiyat operasyonlarını takip eden lojistik personeli barındırırken, kimi firmalar bu süreçleri tamamen, kontratlı çalıştıkları lojistik firmalarına bırakmışlardır.

Bu kılavuz, her bir sevkiyat modunu inceler ve ele almanız gereken sorunlara genel bir bakış sağlar. Gümrük süreçlerini, uluslararası taşıma yönetmelikleri açısından uyulması gereken kuralları ve seçilecek nakliye tipine göre kullanılacak sevkiyat araçlarının artı ve eksilerini orataya koyar.

Uluslararası ticarette taşımacılık ihtiyaçlarınızı değerlendirmek

Uluslararası taşımacılık ve dağıtım seçenekleriniz arasında karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyolu bulunmaktadır. İşletmenizin gereksinimleri, varış ülkesi ve ithal veya ihraç ettiğiniz malların türü de dahil olmak üzere hangi nakliye türünün kullanılacağına ilişkin kararınızı çeşitli faktörler etkileyecektir.

Yurtdışı sevkiyat tipi nasıl belirlenir? Seçenekler nasıl değerlendirilir?

Ürünlerinizin fiziksel özellikleri nasıl? Ürünlerin ölçüleri ve ağırlıkları sevkiyat maliyetinizi etkileyecek hatta bazı taşıma yöntemlerini uygulayıp uygulayamayacağınızı belirleyecektir. Örneğin konteyner ve tır ölçüleri bellidir, bu ebatları aşan mallar için özel ekipman gerekir. Yine uçaklar normal kargo servislerinde maksimum uzunluk ve ağırlık ölçü sınırları belirler.

Ürünün varış yerine ne kadar çabuk ulaşması gerekiyor? Bu, seçeceğiniz sevkiyat tipi üzerinde çok belirleyicidir. Örneğin Türkiye’den Japonya’ya 1 hafta içinde ulaşması gereken bir ihracat yükü için denizyolu uygun bir seçenek değildir ve havayolu tek alternatifdir.

Nakliye masrafları genel giderleriniz üzerinde nasıl bir etki yaratır?

Malların nereye gitmesi gerekiyor? Örneğin, Avrupa'nın büyük demiryolu ve iç suyolu şebekesi var, ancak varış yeri özellikle uzaksa, sorunlarla karşılaşabilirsiniz.

Mallar ne kadar değerli? Uygun sigorta seviyesine karar vermeden önce farklı sigorta firmalarından teklif alın.
Müşterilerinizin özel şartları var mı?
Mevcut ulaşım yöntemlerini göz önünde bulundurun. Hizmet kalitesini, maliyeti, organizasyonu ve zamanı dengelemeyi hedeflemelisiniz. Genellikle birden fazla taşıma modu kullanacaksınız.

Sevk edilecek malın özellikleri sevkiyat tipini nasıl belirler

Sevkiyat modunu, taşıdığınız mallarla eşleştirin. Örneğin, taze meyve veya diğer bozulabilir öğeleri ele alın, hız önemlidir. Tır ile 2-3 gün sürecek bir mesafe için daha ucuz Gemi veya demiryolu ile ulaşım seçenekleri olduğunu düşünün. Daha ucuz olan bu sevkiyat tipleri ürünleriniz için uygun değilse rsiki göze alamazsınız.

Bir diğer sorun mallarınızın nakliye esnasında soğutmalı bir ekipmanla taşınması gerekip gerekmediğidir. Örneğin tenteli bir tır yerine soğutma depolu bir tır kullanmanız gerekecekse, bu nakliye maliyetinizi önemli ölçüde etkiler.

Canlı hayvan sevkiyatı yapacaksanız, belirli kural ve düzenlemelere uymanız gerekir. Canlı hayvan taşınmasına yönelik, çevre, gıda ve sağlık yönetmeliklerine uymak gerekir. Hayvanlar ve hayvansal ürünler için gerekli gümrük mevzuatları araştırılmalıdır.

Taşımacılık seçiminizi diğer düzenlemeler veya özel şartlar da etkileyebilir. Örneğin, taşıdığınız eşyalar tehlikeli olarak sınıflandırılmışsa, özel kurallara uymanız gerekir. Sağlık ve Güvenlik ile ilgili ticaretin gerçekleşeceği iki ülkenin ve hatta taşıma aracının geçeceği transit ülkelerin taşımacılık kanunlarının incelenmesi gerekebilir. Bu noktalarda çalışacağınız nakliyeciler gerekli bili ve donanıma sahip olmalıdır.

İhracat ve ithalatta kullanılan taşıma yöntemleri

Uluslararası taşımacılıkta kullanılan 4 temel yöntem; karayolu taşımacılığı, denizyolu taşımacılığı, havayolu taşımacılığı ve trenyolu taşımacılığıdır.

Karayolu ile uluslararası sevkiyat yapmanın avantajları

Nispeten düşük maliyet
Geniş karayolu ağı ile bir ülkeden bir ülkeye farklı güzergahlar çeşitli siyasi veya hava şartlarına bağlı olarak değiştirilip kullanılabilir. Araçların kalkış ve varış günleri örneğin gemilerdeki gibi çeşitli şartlara bağlı değildir.
Taşımayı size uygun olarak programlayabilir ve malı taşıyan aracı an be an izleyebilirsiniz
Güvenli bir taşıma yöntemidir

Karayolu taşımacılığında riskler

Karayollarına uzak mesafeler daha fazla zaman alabilir
Trafikte gecikme ve arıza olabilir
Yol koşulları araçlarda arıza veya yükün hasar görebileceği sarsıntı ve kazalar ihtimal dahilindedir
Bazı ülkelerde otoyol ücretleri yüksek
Bazı ülkelerde farklı trafik düzenlemeleri, yük taşıtlarına getirilen kısıtlamalar problem ve gecikmelere sebep olabilmektedir.

Uluslararası ticarette deniz taşımacılığını kullanma

Denizyolu sevkiyatları, karayoluna oranla daha ekonomik çözümler sunar ancak gemilerin kalkış ve varışlarındaki liman işlemleri vakit alır ve seyir halindeykende karayolu araçlarına göre daha yavaştır.

Denizyolu taşımacılığının vantajları:

Düşük maliyet
Aynı anda binlerce konteyner ya da yüzbinlerce ton yükün tek bir gemi ile taşınabilmesi
Nakliye konteynerleri ayrıca karayolu veya demiryolu ile aktarılabilirler

Denizyolu taşımacılığının dezavantajları:

Deniz yoluyla nakliye diğer nakliye modlarından daha yavaştır
Kötü hava koşulları gecikmelere sebep olabilir
Güzergahlar ve zaman çizelgeleri esnektir, terminle uzayabilir
Liman masrafları, ardiye masrafları gibi masraf kalemleri vardır
Liman bölgeleriyle kısıtlıdır, hedefe ulaşmak için ayrıca karayolu demiryolu gibi diğer yollarla aktarma gerekebilir

Denizyolu taşımalarında sigorta

Deniz taşımacılığı sözleşmelerine göre, otomatik olarak, Hague-Visby ve Hamburg kuralları uyarınca sınırlı sigorta kapsamına sahipsiniz. Bununla birlikte, genel kargo sigortası gibi ek sigorta yaptırmanız önerilir. İthalatçı iseniz ve sigorta ihracatçıya ait ise all risk şeklinde detaylı bir sigorta yapılmış olmasını sağlayın.

Müşterek avarya sigortası

Gemi yangınları ve kazaları sonrasında oluşan söndürme ve kurtarma masrafları gemide yükü olan tüm firmalara müşterek avarya olarak yansıtılır. Yani sizin yükünüz zarar görmemiş olsa dahi söndürme ve kurtarma masraflarına ortak edilirsiniz. Sigortanızın müşterek avaryayı kapsadığından emin olun.

Konşimento, Bill of Ladin, Sea Waybill

Denizyolu sevkiyatlarında, ihracatçı ve ithalatçı firma detaylarının, mal içeriği cins ve miktarını ayrıca yükleme ve varış liman bilgileri dahil temel bilgileri içeren bir taşıma senedi oluşturulur buna konşimeto denir (Bill of Lading, Sea Waybill). Bu doküman, sevkiyat sahibinin kim olduğunu ve taşıma sözleşmesinin şartlarını açıkça belirtir.

Tehlikeli mal gönderiyorsanız, Yükünüzün tehlikeli madde içerdiğini belirten bir mal beyanı doldurmanız gerekir. Çoğu durumda, bu, gönderilerinize eşlik etmeniz gereken deniz taşımacılığı belgesine ek olarak olacaktır. Uluslararası Denizcilik Örgütü web sitesinde Uluslararası Denizde Tehlikeli Maddeler Kanunu hakkında bilgi edinin. Tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin kılavuza da bakın.

Uluslararası ticarette demiryolu taşımacılığını kullanmak

Demiryolu taşımacılığı, mallarınızı taşımak için düşük maliyetli, etkin ve verimli bir yoldur.

Demiryolu taşımacılığının avantajları

Özellikle Avrupadahızlı demiryolu bağlantıları
Diğer ulaşım modlarına kıyasla çevre dostudur

Demiryolu taşımacılığının dezavantajları

Güzergahlar ve zaman çizelgeleri, özellikle uzak bölgelerde esnek olmayabilir
Demiryolu taşımacılığı karayolu taşımacılığından daha pahalı olabilir
Mekanik arıza veya endüstriyel eylem hizmetleri bozabilir
Bir demiryolu istasyonundan nihai varış noktasına kadar daha fazla ulaşım gerekebilir, bu da maliyetleri arttırır ve teslimat programlarını etkiler

Sigorta ve belgeler

Demiryolu ile mal taşımacılığı yapıyorsanız, Demiryoluyla Uluslararası Taşıma Konvansiyonu demiryolu ile Uluslararası taşımaya dair genel riskler güvence altına alınır ancak yinede incoterms e bağlı olarak sigorta yaptırması gereken ihracatçı ya da ithalatçıya kendi sigortasını yaptırması önerilir

İthalatçı, yapılan sigortanın kapsamlı ve all risk şeklinde olmasına dikkat etmelidir.

Tehlikesiz malların demiryolu ile nakliye koşullarını belirleyen CIM sevkiyat notunun da farkında olmalısınız. Tehlikeli bir mal nakliye ediyorsanız veya operatörünüz tehlikeli olduğunu düşünürse, tehlikeli mal bildirimi yapmanız gerekir. Bu bildirgenin bir kısmı Tehlikeli Maddeler Notu'dur.

Tehlikeli maddelerin demiryolu taşımacılığında, Ek I - Demiryolu ile Tehlikeli Maddelerin Uluslararası Taşınması (RID) ile ilgili Düzenlemeler, demiryolu taşımacılığının hangi şartlar altında yerine getirildiğini belirler:

Tehlikeli maddelerin sınıflandırılması

Tehlikeli madde listeleri ve özel hüküm veya muafiyetler

Paketleme, orta hacimli konteynerler, büyük ambalajlama ve tankların test ve kullanım koşulları gibi, hem yükleriniz hem de yükün taşınacağı ekipmanla ilgili detaylara dikkat edin

Havayolu sevkiyatları

Hava taşımacılığı, gereksinimlerinize bağlı olarak uluslararası ticaret için çok sayıda avantaj sunar.

Genel olarak ebatlı ve çok sayıda yükün havayolu ile taşınması tercih edilmez. Özellikle yükde ağır pahada hafif tabirine uyan yükler için havayolu ile sevkiyat tercih edilemz.

Havayolu ile uluslararası nakliyenin avantajları

Uzun mesafeli sevkiyatlar kısa sürede gerçekleştirilebilir.
Hassas ve değerli yükler için yüksek güvenlik imkanları sunar

Havayolu ile uluslararası nakliyenin dezavantajları

Hava taşımacılığı diğer seçeneklerden daha yüksek maliyet gerektirir
Tüm mallar için uygun değildir, ebatlar, ağırlık veya malın içeriği sebebiyle reddedilebilir.
Uçuşlar ertelenebilir veya iptal edilebilir
Hava alanlarındaki, hizmet, dökümantasyon ve ardiye masrafları çok yüksektir.
Her yük hem yükleme şehrinde hemde teslime dileceği şehirde hava alanına kadar ve sonrasında iç nakliye yapılmasını gerektirir buda hem eşya transferinde zarar riski hem de ek maliyettir.

Uluslararası Nakliyede alternatifler ve yan unsurlar

Kuryeler (Couriers): Küçük malların ve paketlerin hızlı ve güvenli bir şekilde tesliminde uzmanlaşmışlardır.

Yükleyiciler (Hauliers): Tesislerinizden parsiyel ya da full yüklerinizi teslim alıp liman, havaalanı, tren garı ya da nihai karayolu aracının yükleneceği yere kadar iç nakliye yaparlar.

Freight forwarders: Nakliye firmaları - gönderileri konsolide eder ve ürünlerinizin taşınması için en uygun yol ve yöntemleri belirleyip uygularlar. Müşteri odaklıdırlar. Operasyon takibi konusunda size özel hizmet verirler

Denizyolu hat sahipleri (Armatörler): Yıllık kontratlar veya yüksek çapta sevkiyatlar için uygundurlar

Seçiminizi yapmadan önce gereksinimlerinizi dikkatli bir şekilde düşünün. Almak istediğiniz hizmet tipi, fiyat, süre, maliyet faktörlerini değerlendirip sizin için maksimum fayda sunacak yöntemi belirlemelisiniz.

Nakliye sigortası

Nakliye eşya sigortası, malların taşınması sırasında kaybolduğunda veya hasar gördüğünde sizi koruyabilir. Karayolu taşımacılığı, karayolu ile mal taşımacılığına ilişkin koşulları belirleyen Convention des Marchandises Routiers (CMR) kapsamına girmektedir. Bu, yükünüzün taşınması konusunda, nakliye sigortası adı altında temel bir koruma sağlar, ancak kendi adınıza bir sigorta yaptırmanız önerilir.

Tehlikeli malların karayolu ile uluslararası taşınması uluslararası mevzuata, özellikle Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesine () tabidir. Tehlikeli mal taşıyan araçların sürücüleri, tehlikeli malların taşınması için bir eğitim sertifikası almış olmalıdır. Tehlikeli mal taşıyan tüm ticari araçlar testi geçmeli ve bazıları da özel standartlara göre inşa edilmelidir. Teftiş, test ve gerekli belgelerle ilgili bilgileri Ulaştırma Departmanı (DFT) web sitesinde bulabilirsiniz.

Aşağıdaki mal sınıfları tehlikeli olarak tanımlanmaktadır:

Aşındırıcı maddeler
Patlayıcı maddeler ve ürünler
Yanıcı sıvılar ve katılar
Gazlar
Oksitleyici maddeler
Radyoaktif maddeler
Zehirli maddeler

Anahtar kelimeler:

Sevkiyat türleri, sevkiyat tipleri, sevkiyat modları, uluslararası taşıma yöntemleri, uluslararası taşıma şekilleri, uluslararası taşıma modları, lojistik türleri, taşıma araçları, yurtdışı karayolu, yurtdışı denizyolu, yurtdışı rtenyolu taşıma, yurtdışı havayolu taşıma, ihracat taşıma şekilelri, ithalat taşıma şekilleri, ihracat teslim şekilleri, uluslararası teslim şekilleri, nakliye araç seçimi, nakliye maliyetleri, svekiyat maliyetleri, tehlikeli madde taşımacılığı, denizyolu taşımacılığın avantajları, karayolu taşımacılığın avantajları, havayolu taşımacılığın avantajları