BULGARİSTAN ÜLKE ANALİZİ YATIRIM VE TİCARİ FIRSATLAR

bulgaristan ülke analizi, bulgaristan ithalat, bulgaristan yatırım, bulgaristana ihracat, bulgaristanla ticaret, bulgaristan cari açık, bulgaristan büyüme rakamları, bulgaristan akonomisi, bulgaristanda enflasyon, bulgaristanda tarım, bulgaristan sanayi, bulgaristanda iş sektörleri, bulgaristanda yatırım fırsatları, bulgaristan ikamet izni, bulgaristan vize, bulgaristan oturma izni, bulgaristan gümrük vergileri, bulgaristan ithalat prosedürleri, bulgaristana nasıl ithalat yapılır

Bulgaristan 7,1 milyon nüfusu ve  7377 USD kişi başına düşen milli gelir ile gelişmekte olan bir balkan ülkesi. 2007 yılında Avrupa Birliğine üye olan Bulgaristan, 2008 mali krizinden, bir dizi siyasi kriz ve Euro bölgesindeki gelişmelerden ciddi şekilde etkilendi. GSYİH büyümesi 2014'ten beri artıyor ve 2017 yılında %3.6 seviyesinde gerçekleşti. Dış ticaretten kaynaklanan cari açık ve düşük yabancı yatırım oranlarına rağmen 2018'de %3,7 ve 2019'dan%3,5 büyüme bekleniyor.

AB’ye katılmasından bu yana, Bulgaristan ekonomisi, global ölçekli krizler, Brexit Suriye göç dalgası,Ukrayna ve Rusya krizi gibi AB’yi etkileyen siyasi ve ekonomik olumsuzluklara rağmen, yüksek oranlarla olmasa da istikrarlı bir büyüme kaydediyor. Dış ticaret 2016 yılında Bulgaristan GSYİH'nın %124'ünü oluşturmuştur.

Bulgaristan İhracat, İthalat ve Cari Denge

Bulgaristan ithalat ve ihracat rakamları incelendiğinde, her iki kalemde de kayda değer bir artış veya azalış olmadığı gözlenmektedir. Sınırlı bir cari açıkla ekonomik faliyetler sürdürülmektedir.

BULGARİSTAN	2013	2014	2015	2016	2017
TOPLAM İTHALAT	34,3 milyar	34,7 milyar	29,2 milyar	28,8 milyar	34,1 milyar	USD
TOPLAM İHRACAT	29,5 milyar	29,3 milyar	25,7 milyar	26,0 milyar	30,0 milyar	USD
CARİ AÇIK	-4,8 milyar	-5,4 milyar	-3,5 milyar	-2,8 milyar	-4,1 milyar	USD

Bulgaristan'ın En Çok İthal Ettiği Ürünler

Bulgaristan'ın en çok ithal ettiği 20 ürünün sıralandığı tabloda, ithal ürünlerin adı ve GTIP numaraları ve son 5 yıldaki ithalat rakamları listelenmiştir. Bulgaristan pazarına ihracat yapmak isteyen firmalar için bu tablo hangi ürünlere dair pazar payının ne olduğu konusunda fikir verebilir.

GTIP Kodu	İthal ürün Adı	2013	2014	2015	2016	2017
27	Mineral yakıtlar, mineral yağlar	7,9 milyar	6,9 milyar	4,5 milyar	3,5 milyar	4,7 milyar	USD
84	Makine, mekanik cihazlar	3,1 milyar	3,3 milyar	2,9 milyar	2,9 milyar	3,5 milyar	USD
85	Elektrikli makine ve ekipman	2,6 milyar	2,8 milyar	2,6 milyar	2,7 milyar	3,1 milyar	USD
87	Demiryolu veya tramvay haddehanesi dışındaki taşıtlar	1,8 milyar	2,1 milyar	2,1 milyar	2,1 milyar	2,4 milyar	USD
26	Cevherler, cüruf ve kül	2,1 milyar	1,8 milyar	1,5 milyar	1,1 milyar	1,9 milyar	USD
39	Plastikler ve bunların ürünleri	1,4 milyar	1,5 milyar	1,3 milyar	1,3 milyar	1,5 milyar	USD
30	Eczacılıkla ilgili ürünler	1,1 milyar	1,3 milyar	1,2 milyar	1,2 milyar	1,4 milyar	USD
72	Demir ve çelik	1,1 milyar	1,0 milyar	919 milyon	881 milyon	1,1 milyon	USD
38	Muhtelif kimyasal ürünler	457 milyon	439 milyon	468 milyon	675 milyon	770 milyon	USD
74	Bakır ve eşyası	613,18	615,04	494,61	464,67	721,01	USD
73	Demir veya çelik eşya	690 milyon	1,2 milyar	591 milyon	736 milyon	676 milyon	USD
76	Alüminyum ve bunların eşyası	441 milyon	438 milyon	453 milyon	435 milyon	523 milyon	USD
90	Optik, fotografik, sinematografik, ölçme	447 milyon	471 milyon	455 milyon	440 milyon	521 milyon	USD
48	Kağıt ve karton; kağıt hamuru	482 milyon	505 milyon	452 milyon	465 milyon	497 milyon	USD
2	Et ve yenilebilir et sakatatı	434 milyon	488 milyon	378 milyon	375 milyon	428 milyon	USD
40	Kauçuk ve eşya	364 milyon	376 milyon	342 milyon	353 milyon	395 milyon	USD
94	Mobilya; yatak takımları, minderler	275 milyon	315 milyon	286 milyon	308 milyon	354 milyon	USD
61	Örme giyim eşyası ve giyim eşyası, örme veya tığ işi	282 milyon	311 milyon	268 milyon	323 milyon	350 milyon	USD
31	Gübreler	321 milyon	318 milyon	309 milyon	261 milyon	309 milyon	USD
33	Uçucu yağlar ve resinoidler; parfümeri, kozmetik	265 milyon	272 milyon	267 milyon	306 milyon	303 milyon	USD

Bulgaristan'ın En Çok İthalat Yaptığı Ülkeler

Bulgaristan'ın en çok ithalat yaptığı ülke Almanya. Bu ülkeden alınan başlıca ürünler: Makina ve parçaları, Otomobil ve parçaları, Elektrikli aletler, beyaz eşya, plastik aksamlı ürünler, eczacılık ürünleri,optik, medikal ve cerrahi gereçlerdir.

Bulgaristan'ın Rusya federasyonundan ithal ettiği başlıca ürünler; akaryakıt, makina ve aksamları, alüminyum, demir, bakır madenleri ve bu metallerden oluşan gereçlerdir.

Bulgaristan'ın Türkiye'den ithal ettiği başlıca ürün grupları; plastikler ve plastik aksamlı ürünler, demir ve çelik, motorlu taşıtlar ve yedek parçaları, makina ve makina parçaları, elektrikli aletler, beyaz eşya, bakır, demir ve çelik eşyalardır.

Bulgaristan - İthalat Yapılan Ülkeler	2017
Almanya (4,2 milyar USD)	% 12.2
Rusya (3,5 milyar USD)	% 10.2
İtalya (2,4 milyar USD)	% 7.3
Romanya (2,4 milyar USD)	% 7.1
Türkiye (2,1 milyar USD)	% 6.3
ispanya (1,8 milyar USD)	% 5.3
Yunanistan (1,5 milyar USD)	% 4.4
Hollanda (1,2 milyar USD)	% 3.7
Çin (1,2 milyar USD)	% 3.7
Polonya (1,2 milyar USD)	% 3.6

BULGARİSTAN:  MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER

	2015	2016	2017 (f)	2018'inin (f)
GSYİH büyümesi	%3.6	%3.9	%3.8	%3.7
Enflasyon (yıllık ortalama)	%-1.1	%-1,3	%1.1	%1.6
Bütçe dengesi (GSYİH)	%-2.8	%1.6	%-0.4	%-0.6
Cari işlemler dengesi (GSYİH)	%-0.1	%4.2	%2.4	%1.9
Kamu borcu (GSYİH)	%25,6	%27,8	%24.6	%24.2

Bulgaristan Ekonomisi Güçlü Yönleri

• Önemli döviz rezervleri ile desteklenen avroya karşı sabit parite  (1 euro = 1,96 lev)

• Çeşitlendirilmiş üretken baz

• Düşük üretim maliyetleri: iyi rekabetçilik

• Düşük kamu borcu

• Birçok turistik varlık

Bulgaristan Ekonomisi Zayıf Yönleri

• Hükümet istikrarsızlığı, bölünmüş siyasi manzara ve iş dünyasına yakın ilişkiler

• Yolsuzluk ve organize suç

• Kamu hizmetlerinin ve yasal sistemin vasat etkinliği (iş çevrelerinin etkisi)

• Avrupa yapısal fonlarının ve vasat altyapının zayıf kullanımı

• Bankacılık sektörünün denetimi hala yetersiz

• Kalifiye işgücü eksikliği ve uzun süreli yüksek işsizlik (toplamın% 61'i)

• Kırsal işçiler, Roman topluluğu ve yaşlılar tarafından işgücü piyasasına düşük katılım oranı.

• Nispeten fakir (kişi başına düşen GSYİH = AB ortalamasının% 45'i) ve azalan nüfus

Bulgaristan'da Sanayi ve Tarım

Bulgaristan Sanayisi, GSYİH'nın %28'ini oluşturur, işgücünün %26,6'sı sanayi sektöründe istihdam edilmektedir. sanayinin büyüme hızı yıllık ortalama %4 seviyesindedir. Bulgaristan; boksit, bakır, kurşun, çinko, kömür, linyit ve demir madenlerine sahiptir. Sanayide büyüme eğilimi, sosyalist dönemde oluşturulan ağır imalat sektörlerine (Kimya, Metalürjik, Makina) yönelik devam etmektedir. Eczacılık, tekstil ve yazılım sektörleri en dinamik sektörlerdir.

Bulgaristan'da  tarım sektörü GSYİH'ya yaklaşık %4,3 oranında katkı sağlamakta ve işgücünün %6,8'ini istihdam etmektedir. Geçmişte tarım ülkesi olarak bilinen Bulgaristan'da Özellikle AB'ye girildikten sonra hızlı bir sanayileşme yaşanmaktadır. (www.ihracat.co)

Bulgaristan Ekonomisi Sektörel Dağılımı	Tarım	sanayi	Hizmetler
Sektöre Göre İstihdam (%  bazında Toplam İstihdamın )	%6.5	%29.4	%64.1
Katma Değer (GSYİH'nın % olarak)	%4.7	%28.3	%67.0
Katma Değer (Yıllık % Değişim)	%5.3	%4.0	%3.1

Bulgaristan Yatırım Fırsatları

Bulgaristan, 2017 verilerine göre dünyanın 50. Büyük ekonomisi. Çok büyük bir pazar olmamasına rağmen. AB de yer alması sebebiyle, bu ülkede yatırım yaparak diğer AB ülkelerine satış yapmak isteyen firmalar için cazip fırsatlar sunuyor. Bulgaristan ayrıca yatırımcılar için önemli yatırım avantajlarına da sahip. Örneğin %10 civarında düşük kurumlar vergi oranları ve düşük işgücü maliyetine sahip

Bulgaristan’da Yatırım Yapmanın avantajları

- Yatırımcılar için avantajlı bir vergi sistemi

- Eğitimli ve ucuz işgücü

- Çok düşük yaşam maliyeti

- Avrupa Birliği üyesi bir ülke olması

- Rus pazarı, Avrupa ve Ortadoğu arasındaki stratejik konumu

- Türk yatırımcılar açısından Türkiye’ye sınırı olması

Bulgaristan’da Yatırım Yapmanın dezavantajları

AB üyeliği ve devlet teşvikleri ile her ne kadar ülke yatırımcılar için cazip hale gelmiş olsa da ve özellikle Avrupa Birliği üyesi olmanın bşir takım dezavantajları da var.

- Sorunlu ve yavaş işleyen bürokrasi;

- Çok yavaş ve adil olmayan bir yargı sistemi;

- Yüksek düzeyde yolsuzluk;

- Fikri mülkiyet ve telif hakkı yasalarının uygulanmaması

- Satın alma gücü düşük nüfus sebebiyle iç pazarın zayıf olması

Bulgaristan’da yatırımcılar için Devlet Teşvikleri

Bulgar hükümeti yatırımcıları çekmek için çok avantajlı bir vergi sistemi uyguluyor. Ayrıca Bulgaristan’da şirket kurma maliyetleri de düşürüldü. Özel teşebbüsü olumlu etkileyecek şekilde kamuya ait bazı şirketler devlet eliyle özelleştirildi

- %10 sabit vergilendirme

- İşgücü üzerindeki vergi kesintilerinin az olması

- AB üyeliği sayesinde AB sektörel destekleri ve AB yapısal fonlarına erişim imkanı

Bulgaristanda vize, ikamet izni, oturma izni

AB, dışındaki ülkelerin vatandaşlarına yönelik: 1.000.000 BGN (yaklaşık 500.000 Euro) değerinde iş veya gayrimenkul yatırımı karşılığında, Bulgaristan’da sınırsız süreli oturma izni alabilmek mümkün.

Bulgaristan'da en az 10 Sigortalı işçi çalıştıran iş adamları ve Bulgaristan'da temsilcilik açmış şirket yetkilileri, “D vizesi” ile Bulgaristan'da uzun süreli ikamet izni alabilirler.

Yabancı Yatırımla İlgili Prosedürler

Bulgaristan, doğrudan yabancı yatırımlara en az sınırlandırma getiren ülkelerden biridir.

Bulagristan’da yerleşik şirketlerin satın alınması halinde, yeni şirket kurulması halinde veya mevcut işletmelere yabancı katılım oranı sınırlı değildir. Yabancılar, Private Limited Şirketi statüsünün menfaatini genişleten yasal tipteki işletmeler de dahil olmak üzere, Bulgaristan Ticaret Kanununa göre% 100 yabancı katılımlı şirket kurabilirler.

Bulgaristan ithalat kısıtlamaları, gümrük tarifeleri

Bulgaristan AB üyesi olarak Avrupa Birliği Gümrük Yönetmeliğine tabidir. Topluluk içinde diğer ülkelerle yapılan ticaret serbesttir. Topluluk dışı ülkelerle ticarete dair uygulanan tarife dışı engeller arasında tarım ve üretim sübvansiyonları, bazı mal ve hizmet gruplarına dair ithalat kısıtlamaları ve/veya yasakları mevcuttur.

İthalatta Gümrük Vergileri ve Vergileri

AB üyesi ülkeler arasında gümrük uygulaması ve gümrük vergisi mevcut değildir. Bulagristan'da Avrupa dışı ülkelerden yapılan ithalatlar için %20 gümrük vergisi uygulanmaktadır. Türkiye gümrük birliği çerçevesinde diğer AB ülkeleriyle olduğu gibi Bulgaristan’ada pek çok mal grubunda gümrük vergisi olmadan ihracat yapabilmektedir. Bulgaristan, TARIC sınıflandırmasına dayanarak Harmonize Gümrük sistemini uygular.

Bulgaristan'da İthalat Prosedürleri

Mallar gümrük beyannamesi ile beyan edilir. Gümrük beyannamelerinin yanı sıra, gümrük idareleri tarafından talep edilen diğer belgeler bir fatura, menşe belgesi, ulaştırma belgeleri, (CMR, BL), Türkiye£den yapılan ithalatlarda vergi muafiyeti için ATR belgesi, Hayvan veya bitki kaynaklı mallar için veterinerlik veya bitki sağlığı sertifikası gereklidir.

Numune ürün ithalatı

Numuneler, ithalat aşamasında normal ürünlerle aynı prosedürlere tabidir.