depo, depolama, deponun işlevleri, depo fiyatları, depo çeşitleri, depo büyüklüğü, depo kiraları, depo masrafı, depo antrepo farkı, antrepo nedir, izmir antrepo, istanbul antrepo, mersin antrepo, e-ticaret depo, antrepo maliyetleri, antrepo maliyet hesabı, depo maliyet hesabı, depo nasıl seçilir, depo hizmetleri, depolama teknolojisi, güvenli depolar, depo kira sözleşmesi, depo opsiyonları, depo türleri, kamu depoları, özel depolar, otomatik depolar, iklim kontrollü depo, dağıtım merkezleri
Depo Yönetimi ve Lojistik
Depolama, tedarik zincirinin hızlı ve en az hata ile işlemesinde, ticaretin gelişiminde kritik bir rol oynar. Siparişlerin tek bir merkezden kargolanmasını, hammadde ve yarı mamulün, istenildiği anda, hızlı bir şekilde çekilmesini kolaylaştırır ve daha hızlı ürün teslimatı sağlarken, aynı zamanda depolama ve sevkiyat maliyetlerinin, sağlıklı izlenebilmesi ve kontrol altında tutulmasının sağlar.
Özellikle, al-sat şeklinde
çalışan firmalar genellikle kargoyu, harici bir depoda depolar. Üretim
firmalarının ve ithalatçıların bir kısmı da aynı yolu izler ve üretim veya satış
için gerekli olduğunda çekmek üzere ürünlerini harici depolarda ve
antrepolarda bekletirler.
Depolama endüstrisi,
malların güvenli bir şekilde denetlenmesinde ek avantajlar sağlayarak,
şirketlerin yangın, hırsızlık veya hasar yoluyla kayıp riskini azaltmalarına
izin verir.
Son yıllarda, depolama endüstrisi, malların temel depolanmasının ötesinde gelişmiştir. Değişen küresel şartlar, etiketleme, tasnif, ambalajlama, envanter kontrolü ve takibi ve taşımacılığın kolaylaştırılmasını da içeren lojistik ve dağıtımda bir evrimi zorunlu kılmıştır.
Depolamanın işlevleri nelerdir
Depolar ve antrepolar,
kayıp, hasar ve hırsızlık risklerini ortadan kaldırarak, yükün güvenli bir
şekilde muhafaza edilmesi ve depolanması hizmeti sunar. Depolama, hem
talep hem de tedarik modellerini koordine ederek müşterilerinin mal takibini
kolay yapmalarını sağlar.
Üretim yapan firmalar, ihracatçılar, ithalatçılar, tacirler, e-ticaret firmaları, depolama hizmetini bir depo veya antrepodan alarak, kendi tesisinde bir depo alanı oluşturmak veya kiralamak zorunda kalmamış olur. Yine bu depo için personel istihdam etmek, güvenlik gereklerini karşılamak, depo hareketlerini takip edecek yazılım masrafları yapılmamış olur. Diğer yandan hem tesis, hem yazılımı belirli aralıklarla yenilemek, güncelleme maliyetleri oluşmamış olur.
Depolar ve antrepolarda
bulunan mallar, bankalardan finansman elde etmek için teminat işlevi görür,
çünkü muhasebe normları ve standartlarındaki mevcut varlıklar olarak kabul
edilirler. Bankalar, depolama makbuzlarını, depodaki malların muhasebe
kayıtlarını, kredi başvurusu yapan ihracatçı ve ithalatçı firmaların
kredibilitesini arttıran bir unsur olarak kabul eder.
Ürünlerin, bölgesel veya
küresel olarak ihraç edilmeden önce pirinç, peynir, tütün, şarap ve odun
ihtiyacı gibi belirli ürünlerin ana işlevlerinden biri olması şarttır. Bu
gibi durumlarda mallar, daha iyi kalite, lezzet ve dayanıklılık için
koşullandırmalarını sağlamak için sınırlı bir süre için depolanabilir.
Depo ve Antrepo Arasındaki Farklar
Antrepolar ve standart depolarda bekleyen mallarla ilgili süre ve bekleme sınırlaması
yoktur. İstisnai bir durum olarak, uluslararası gemi taşımacılığı hizmeti veren
limanlarda yer alan geçici depolarda süre kısıtlaması vardır.
Örneğin deniz yoluyla gelen konteyner ve malların limanlarda geçici
depolarda bekleme süresi 45 gün ile sınırlanmıştır. İthalatçı firmalar, çeşitli
sebeplerden dolayı mallarını çekemiyorlar ise, ilgili liman gümrük müdürlüğüne
uzatma dilekçesi vererek 30 günlük ek süre alabilirler.
Limanlarda yer alan geçici depoların ardiye masrafları da yüksektir. Süre kısıtlamasında
temel amaç, sınırlı kapasitesi olan liman sahalarını, ithalat veya ihracatçı
firmaların depo alanı uzun süre işgal etmesini önlemektir.
Karayolu ve havayolu ile ülkeye giriş yapan ve antrepolarda tutulan
malların bekleme süresi ise 20 gün ile sınırlanmıştır. Zaruri durumlar için,
süre uzatma dilekçesi vererek ek süre alma şansı vardır.
E-ticaret ve depo hizmetleri
E-ticaret tüketicilerin
ürünleri nasıl satın aldıkları konusunda devrim yaparken, aynı zamanda depo ve
dağıtım endüstrisini de değiştirdi. E-ticaret satışları, 2018'in ilk
yarısında, son beş yıllık çıkışını sürdürerek, dünya genelinde %10 civarında büyüdü
ve bu durum depo alanı ve özellikle son teslimatlar için güçlü bir talep
yarattı.
E-ticaret firmalarının,
binlerce ürünü, yüzlerce farklı tedarikçiden çekerek, müşterilere, bazen 24
saat içinde sevkiyat, gibi taahhütlerle pazarlıyor olması, gerçekten çok güçlü
bir stok ve depo yönetimi gerektiriyor.
Ek olarak, e-ticaret
talebi sadece 10 yıl önceki yüzde beşlik piyasa payı ile karşılaştırıldığında,
bugün artık endüstriyel kiralama faaliyetlerinin %20'sinden fazlasını
oluşturmaktadır.
Antrepo ve Depolarda yük bekletme maliyetleri
Depo ve antrepolarda
maliyet kalemleri firmadan firmaya, gümrüklü ve gümrüksüz depo kullanımına göre
değişir. Bir e-ticaret firmasına sürekli hareket gören ürünler için hizmet veren bir depo ile, ihracat ithalat firmalarına uzun süreli beklemeler ve hacimli yükler için hizmet veren bir antreponun maliyet hesapları aynı olmayacaktır.
Depo ve Antrepo maliyetine örnek
olarak maliyetleri şöyle sıralayabiliriz
- Ardiye ücreti (paletli veya dökme ürünler için ayrı hesaplanır) TON x GÜN x ÜCRET
- Hammaliye ( paletli veya dökme ürünler için ayrı hesaplanır, mal girişinde araçtan malı indirme, mal çıkışında araca yükleme ücreti olarak ayrı ayrı hesaplanır) TON X ÜCRET
- Minimum ardiye bedeli … TL (Antrepolar kıs süreli kalacak malzemeler için minimum ücret tutarı yansıtır.)
- Talep edilmesi ve deponun böyle bir hizmeti
Antrepo Çeşitleri
Antrepolar temel olarak, genel antrepolar ve özel antrepolar olarak 2
sınıfa ayrılmıştır.
A, B ve F tipi antrepolar, sahipleri ve işletmecileri farklı olan
antrepolardır. Genel antrepolar olarak tanımlanır. A tipi antrepolarda
işletmeci, depolanan tüm malların güvenliğinden mesuldür. F tipi antrepolar
gümrük müdürlükleri tarafından işletilen geçici antrepolardır.
C, D ve E tipi antrepolar ise özel antrepolardır. İşletmecisi ve sahibi
aynı kişilerdir.
DEPO SEÇİMİNDE KRİTERLER
Mevcut şirket
tesislerinde, depo kapasitesi kısıtlı olduğunda, şirketlerin kendi işleri için
doğru depo tipini seçmeleri zorunludur. En doğru seçim için depolama
ihtiyaçları ile ilgili temel gereksinimleri göz önünde bulundurmaları,
seçeneklere dair tüm maliyet kalemlerinin karşılaştırılması
gerekmektedir. Firmaların nihai bir karar vermeden önce değerlendirmesi
gereken çok sayıda faktör vardır. Bu faktörlerden bazıları şunlardır:
a – Depolarda Farklı hizmet olanakları ve geniş ölçekli yetenekler.
Sorunsuz depolama ve
dağıtım için entegre çözümler sunabilen depolar tercih
sebebidir. Depolama, stok takibi, sevkiyat gibi, ihtiyaç duyacağınız tüm
hizmetleri size sunabilen bir şirket ile çalışmak, hizmet güvenilirliğini ve
tedarik zinciri verimliliğini arttırır. Tedarik zincirinin ihtiyaç duyulan
tüm aşamaları için size hizmet sunabilen bir depo, daha kolay koordinasyon ve
planlama yapabilmenizi, terminlerinizi daha net belirleyebilmenizi ve tüm
hizmetler için tek bir firmaya hesap sorabilmenizi sağlar.
Saf fiyatlandırma
açısından bakıldığında, Çoğu şirket, vereceği hizmet sayısı arttıkça daha
uygun ve rekabetçi fiyatlar sunabilir, bu durum belki daha kaliteli hizmet
almanızı sağlamaz ama daha iyi fiyatlandırma için yeterli satın alma gücü
sağlayacaktır.
b - Depolama Teknolojisi.
Depolar, stok takibi ve
nakliye sırasında gönderilerin durumu için sürekli takip sağlayan bir yazılıma
sahip olmalıdır. Şirketler ayrıca siparişleri ve envanteri izleyebilmek
için kendi ERP sistemlerinin, çalışacakları depodaki mevcut yazılımlarla
entegre edilmesini talep etmelidirler.
Diğer bir konu, depolama
sektörü yakın bir gelecekte tamamen otomasyon ile hizmet verecek, çalışacağınız
deponun mevcut gelişmeleri takip edip, gerekli yatırımları yapabilecek
kapasitesi olmalıdır.
c - Depoların İşgücü kapasitesi
Şirketler, sipariş yerine
getirilmesi ve zamanında teslimat için verimli bir şekilde yönetilen
operasyonların sağlanması için işgücü taleplerini ve yeni depo yerlerinde
işçilik maliyetlerini anlamalıdırlar.
Şirketler, deponun 7/24
çalışabilme kapasitesine sahip olup olmadığına, mevcut işgücü kapasitesine ve
piyasadaki rakipleri ile rekabet koşullarında, işgücünü sınırlama veya arttırma
imkanları olup olmadığını araştırmalı.
Bir şirket, bozulabilir
gıda maddeleri veya tehlikeli maddeler gibi sıkı güvenlik ve takip gerektiren
ürünler için depo hizmeti talep ediyorsa, çalışacağı depo tüm güvenlik
tertibatına sahip ve tam donanımlı olmalıdır.
Depoların güvenli depolama
ve taşıma hizmeti verdiğine dair gerekli sertifikaları olmalı, ekipler bu
konularda eğitimli, yangın dedektörü, yangın söndürme sistemleri ve alarma
tertibatları yeterli olmalıdır.
e- Depo Kira sözleşmeleri
Çalışacağınız depo ile, almak
istediğiniz depolama hizmetine uygun sözleşmeler yapmanız, yaşanacak olası
itilaflar için sizi güvence altına alacaktır. Mevsimlik depolama ihtiyacına
sahip bir firma iseniz, belirli dönemlerde yoğunlaşan taleplerinizi karşılama
sözü veren bir depo ile çalışmanız faydalı olacaktır.
Kapasitesi artmakta olan
bir firmanın, çalışacağı deponun mevcut kapasitesinin ileride artacak
taleplerinize cevap verebilmesi veya büyüme kapasitesi olması gerekir.
f - Depolama Gereksinimleri, Opsiyonlar ve Maliyetler
Bir depo seçerken, tüm
depolama gereksinimleri dikkate alınmalı. Ürünleriniz yapısı veya çalışma
prensipleriniz gereği sadece raflarda stoklanıyor olabilir. Diğer bir durumda,
ürünleriniz, istiflenmeye uygundur ve bu sayede daha ucuz depolama seçenekleri
elde edebiliyor olabilirsiniz. Mevcut seçenekleri, ihtiyaçlarınızı ve
maliyetlerinizi karşılaştırıp karar verebilmelisiniz.
g – Depoların Konumu
Depo alternatiflerini
değerlendirirken, depoların lokasyonu, Şirketinize veya muhtemel
müşterilerinize olan uzaklığı da bir seçim kriteri olabilir. Nakliye
maliyetleri bu konuda seçiminizi belirleyen bir kalem olabilir.
Örneğin bir firma bir
antrepoyu, tüm hammadde ithalatlarını depolamak ve üretim talep ettikçe
ithalatı gerçekleştirip kendi fabrikasına çekiyor olabilir. Bu senaryoda
ithalatçı firma, antrepoda barındırdığı malzemeleri, her tamamlanan ithalat
ile, iç nakliye organize ederek fabrikasına çekmektedir. Dolayısıyla nakliye
kalemi, eğer antrepo uzak bir mesafedeyse iç nakliye ciddi bir maliyete sebep
olur.
Fabrikanız dışında, size
ait olmayan bir depodan hizmet alıyorsanız, depo ve sevkiyat maliyetlerini
birlikte hesaplamalı ve farklı depolardan fiyat alırken, sevkiyat maliyetlerini
de ekleyerek karşılaştırma yapmalısınız.
DEPO TÜRLERİ
Depo kullanımı, farklı
müşteri beklentileri ve farklı depo ve hizmet seçeneklerinin oluşturduğu
kombinasyonlar içinden, firmalar için en ideal olanının seçimi ile
karşılanmalıdır.
a - Kamu Depoları
Kamu depoları Hindistan
gibi bazı ülkelerde yoğun kullanılmakta. Uygun maliyetler sunmasına rağmen
sektörün güncel gereksinimini karşılayamamaktalar. Sadece uygun maliyetle
ürünlerini depolamak isteyen firmalar için mantıklıdır ancak, envanter takibi,
stok yönetimi, malın hızlı sevkiyatı ve takibi gibi hizmetler
yetersizdir.
Kamusal depolamanın en
büyük avantajı uygun maliyetler ve yüksek kapasitelerde depolama imkanı
iken. Dezavantajları; kamu yetkilileri ile iletişimin kısıtlı olması,
çözüm odaklı olmamaları, özel hizmetlerin eksikliği ve yetersiz alan
planlamasıdır.
b - Özel Depolar
Geçtiğimiz yıl, özel
depolar, bazı oyunculara özel iktisat teklifleri nedeniyle popüler hale
geliyor. Bunlar genellikle aynı firma veya kanal tedarikçileri tarafından
sahiplenilir ve korunur. Üretim merkezi ve depolama birimleri arasında
sağlam bir iletişim sistemi sağlarlar.
Operasyonlarda daha yüksek
kontrol, daha fazla esneklik, vergi avantajları ve uzun süreli sürdürülebilir
operasyonlar, bu tipteki depolamaların başlıca
avantajlarıdır. Dezavantajları daha yüksek depolama maliyeti, daha yüksek
depolama riski, daha düşük getiri oranı ve başlangıç maliyetleridir.
c - Otomatik Depolar
Depolar bilgisayar,
hareketli raflar ve robot teknolojisi yardımıyla modernize edilerek, depodaki
tüm faliyetlerin otonom yerine getirilmesi yani otomatik olarak, insan eli
değmeden gerçekleşmektedir.. Otomatik depolar, büyük yatırım ve bakım
maliyetleri gerektirdiğinden, şu an için ancak, işgücünün pahalı olduğu
sanayileşmiş ülkelerde yaygınlaşmaktadır. Büyük depolama faaliyetlerini
tam otomatik bir tesiste yürütmek, az sayıda sitem idarecesi ve manuel müdahale
ekipleriyle mümkün olmaktadır.
d - İklim Kontrollü Depo
Dondurulmuş ürünler, meyve
sebze depoları, çiçek ve bitkiler, ilaçlar gibi, hava şartlarından etkilenen
ürünlerin depolanması için son yıllarda iklim kontrollü depo kullanımı
artmaktadır. Hassas ürünler için sadece sıcaklık derecesi değil, nem
kontrollü ortamlar gibi özel özel koşullara ihtiyaç duyulabilmektedir.
E - Dağıtım merkezleri
Depolar ayrıca bir dağıtım
merkezi görevi görür. Depolamayı, ürünlerin imal edildiği üretim sahalarından
aktarıldıktan sonra belirli bir süre, yani geçici olarak bulundurulduğu ve
sonrasında nihai adreslere aktarımının sağlandığı bir ara dağıtım istasyonu
olarak görebiliriz.
YORUM