DİJİTAL GELİRLERİN VERGİLENDİRİLMESİ VE TEKNOLOJİ DEVLERİ

global teknoloji şirketleri, yurtdışı dijital satış, uluslararası dijital satış, google reklam gelirleri, google adsense gelirleri, youtube reklam gelirleri, facebook gelirleri, google adsense türkiye vergi sorunu, google adsense gelirlerinin vergilendirilmesi, adsense vergi 2018, adsense vergi 2019, google adsense kdv, adsense vergi cezası, admob vergi, admob gelirleri vergiye tabimi, google gelirleri vergiye tabimi, google adsense ödeme alma, google adsense nasıl ödeme yapar, adsense en yüksek gelir, googledan nasıl para kazanılır,

Global İnternet Şirketleri ve Dijital Gelirler

Google, ve Facebook gibi ABD teknoloji devleri, dijital satışlar, reklam, tanıtım, veri paylaşımı gibi, elle tutulamayan ürün satışlarını neredeyse dünyanın her ülkesinde gerçekleştiriyor. Konu, ürünün satışının gerçekleştiği ülkede ödenecek vergi olduğunda ciddi bir karmaşa yaşanıyor.

Temel sorun, teknoloji şirketlerinin, bazı durumlarda bir ülkede reklam satışı gerçekleştirmelerine rağmen, tüm hizmeti dijital ortamda vermeleri ve ödemeyi yurtdışı hesaplarına dijital ödeme yöntemleri ile almaları sebebi ile hiç vergi ödememeleri.

İkinci sorun ise, bir ülkede temsilcilikleri, yerel iştirak ve şirketleri bulunmasına, vergi mükellefi olmalarına karşın, faliyette bulundukları ülkelerde elde ettikleri ticari gelirin çok küçük bir kısmını kar olarak beyan etmeleri. Bu noktada savunmaları, karın büyük bölümünün teknolojik yatırımdan kaynaklandığı ve bu yatırımın yapıldığı, şirketin merkezinin bulunduğu ülkede gerçekleştiği yönünde.

Teknoloji devleri, belirli bölgelerdeki ticari faaliyetlerin yönetileceği bölge ofislerine sahip. Örneğin Google İrlanda, Google’ın adsense reklam hizmeti başta olmak üzere, Avrupa genelinde dijital satış, reklam ve ödeme hizmetlerinin yapıldığı bir iştirak. Elbette İrlanda’nın seçimi bu ülkenin tanıdığı vergilendirme avantajlarından kaynaklanıyor. Örneğin İngiltere’de %28 olan kurumlar vergisi İrlanda’da %12,5

Avrupa Birliği, Güney Kore, Hindistan, Meksika, pek çok Asya-Pasifik ve Latin Amerika ülkeleri dijital hizmet kazançlarının yerel vergilendirmeye benzer koşullarda yani daha yüksek oranda vergilendirilebilmesi için formül arıyor. Tüm ülkelerin beklentisi, teknoloji devlerini kaçırmadan, daha yüksek vergi almanın makul bir yolunu bulmak. Bu hükümetler, ekonomik faaliyetler çevrimiçi olarak değiştikçe internet hizmetlerinden daha fazla vergi ödemeyi umuyorlar.

Global Teknoloji Şirketleri ve Dijital Hizmetleri Vergilendirme Sorunu

Kişi başı yıllık gelir düzeyi yüksek, yoğun teknoloji ve internet kullanan, ciddi oranda dijital hizmet satın alan nüfusa sahip AB ülkeleri başta olmak üzere pek çok ülke, Teknoloji şirketlerini, uniter vergilendirmeye tabi tutmak için formül arıyor.

Çok uluslu şirketlerin, kâr paylarını yapay olarak merkeze kaydırdıkları iddiası son derece doğru. Ülkelerin beklentisi, ticari faliyetin gerçekleştiği ülkede orantılı vergi ödenmesi. Diğer bir sorun, çifte vergilendirme sorunu, farklı bir ülkede hali hazırda vergi ödemekte olan bir şirket satış yaptığı her ülkede vergi mükellefi olmaya yanaşmıyor. 

Google, Facebook, Amazon gibi şirketlerin, örneğin İngiltere, Almanya gibi ülkelerde yatırımları ve yarattığı ciddi bir istihdam var. Bu şirketlerin, artan vergiler veya sıkı mali takipten bunalarak, daha uygun koşullarda çalışabilecekleri ülkelere kayma ihtimali, mevcut hükümetleri daha temkinli yaklaşmaya, ödün vermeye itiyor.

DÜNYANIN EN BÜYÜK ŞİRKETLERİ

Sıra	Şirket	Merkez	Piyasa Değeri
1	Apple	ABD	$851 milyar USD
2	Alphabet (Google)	ABD	719 milyar USD
3	Microsoft	ABD	703 milyar USD
4	Amazon	ABD	701 milyar USD
5	Tencent	Çin	496 milyar USD
6	Berkshire Hathaway	ABD	492 milyar USD
7	Alibaba	Çin	470 milyar USD
8	Facebook	ABD	464 milyar USD
9	JP Morgan Chase	ABD	375 milyar USD
10	Johnson & Johnson	ABD	344 milyar USD

Facebook Örneği

Facebook 2017 yılında, İngiltere’de gerçekleştirdiği reklam satışlarından 1,3 milyar sterlin ciroya ulaştı. Bu oran bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında %50’lik bir artış olduğunu gösteriyor. Ancak Facebook tarafından ödenmesi gereken vergi 15,8 milyon sterlin. Sosyal medya devi, toplam cirosunun yanında, sadece 62,7 milyon USD kar açıkladı. Diğer teknoloji şirketleri gibi, Facebook ‘da kar oranını önemli ölçüde teknolojik yatırımla ilişkilendirerek ABD dışındaki gelirlerince kar marjını kısıtlı tutuyor.

Global olarak, Facebook geçen yıl 40 milyar dolarlık toplam satışa 20 milyar dolar (15.3 milyar sterlin) kar getirdi , bu da satışlarının yarısını karlara dönüştürdü. Ancak, Birleşik Krallık'ta, satışların sadece% 5'i İngiltere vergiye tabi karlara dönüştürüldü.

Dünyanın en zenginlerinden biri olan Mark Zuckerberg tarafından 62 milyar dolarlık kişisel bir servetle yönetilen Facebook, İngiltere gelirlerinden doğan kar payını yapay olarak düşürdüğü gerekçesiyle mercek altında ancak İngiltere’de faaliyet gösteren, Amazon, Apple, Google gibi diğer ABD şirketleri

Apple Örneği

Apple'ın İngiltere'deki durumunu ele alalım. 2015 yılında, Apple firması yaklaşık 35 milyar sterlin küresel kar elde etti. Apple gelirlerinin %10’unun İngiltere’deki faaliyetleri sonucu kazanıldığı tahmin ediliyor. Bu durumda Apple İngiltere'de yaklaşık 3,5 milyar sterlin gelir üzerinden vergi ödemeliydi.

%20 üzerinden 700 milyon sterlinlik bir vergiden bahsediyoruz. Ancak aynı yıl Apple’ın İngiltere’ye ödediği vergi 13,4 sterlin. Bu durum, teknoloji şirketlerinin, asıl kar payını, teknoloji yatırımından elde ettikleri, dolayısıyla karın büyük kısmının, teknoloji firmasının merkezinin yer aldığı ülkede beyan ediliyor olmasından kaynaklanıyor.

Google Örneği

Google 2017 verileri, şirketin İngiltere'de toplam karı 200 milyon sterlin üzerinde gelir elde ettiğini ve yaklaşık 50 milyon sterlin vergi ödediğini gösteriyor. Diğer yandan Google’ın İngiltere’de gerçekleştirdiği, satış, reklam geliri gibi kalemlerin toplamı 5,7 milyar sterlin. Ancak Google’a göre bu rakamın çok küçük bir kısmı, İngiltere’deki yatırımı ile ilişkilendirilebilecek kardır.

Google, asıl karın, teknolojik yatırımın gerçekleştiği ABD’de olduğunu ve halihazırda verginin büyük kısmının ABD’de ödendiğini belirtiyor. Google UK, vergilerin daha düşük olduğu İrlanda Dublin'de bulunan Avrupa operasyonu pazarlama ve satış koluna ek olarak. İngiltere Londra’da yer alan ofislerinde binlerce kişiye istihdam sağlıyor.

İngiltere 'de, King's Cross [Londra]' daki yeni ofisler üzerinde 7 bin personel için çalışmaya başlamak da dahil olmak üzere önemli ölçüde yatırım yapıyoruz."

Google Türkiye Vergi Mükellefiyeti

2011 yılında Google’a, Türk şirketlerinden reklam almasına karşın, Türkiye’de vergi mükellefi olmadığı ve vergi ödemediği gerekçesi ile 71 milyon TL vergi cezası kesildi. Ardından Google Türkiye'de vergi mükellefi olmayı kabul ederek, kesilen cezanın yapılandırılmasını talep etti. Dolayısıyla Google halen Türkiye’de vergi mükellefi.

Google, ABD, İngiltere, Almanya, İrlanda gibi, sadece belli başlı ülkeleri muhatap kabul ederek onlara vergi ödüyor. Dolayısıyla Türkiye'ye vergi ödemeyi kabul etmesi sembolik açıdan büyük önem taşıyordu

Google Adsense Reklam Verenler ve Reklam Yayınlayanlar

2015 yılından beri, Google adsense reklam gelirleri Türkiye’de mercek altında. Türk maliyesi, Türkiye’de yapılan reklam satış faturalarını Google İrlanda üzerinden keserek vergi kaybına neden olduğu gerekçesi ile Google’a 2017 yılında 300 milyon TL vergi cezası kesti. Google kesilen cezayı ödedi ancak, hem reklam verenler için hem de reklam yayınlayan web yayıncılarına yapılan ödemelerin Türkiye’de faturalandırılmasına dair henüz bir adım atmadı. 

Türkiye'de Google Adsense Reklam Gelirleri Vergilendirilecekmi

Diğer yandan Türk Maliyesi, sadece reklam veren şirketler değil, kişisel girişimleri ile web yayıncılığı yapan, internet siteleri ve youtube kanallarında yayınlanan reklamlarla ciddi gelir elde eden kişilerin gelirlerinden vergi almak için, Google İrlanda'dan Türkiye'ye gerçekleşen yüklü para trafiği olan hesapları takipte. İrili ufaklı binlerce yayıncı bu konudaki gelişmeleri takip ediyor. 

Diğer yandan Google, reklam yayınlayarak elde edilen gelir için, İrlanda'da halihazırda vergi kesintisi yapıyor, yani Türkiye'de reklam geliri elde eden veya reklam vermek için para ödeyenler, Türkiye'de de vergi öderse çifte vergilendirmeye tabi tutulmuş olacak. Konu hakkında en adil çözüm, Google'ın Türkiye'den kaynaklanan gelir ve ödemeler için vergi ödemelerini Türkiye'de yapması.

Google bu duruma tek tek ülke bazında değil, büyük resme bakarak yaklaşıyor. Her ülkede yerel vergi kurallarına göre hareket etmektense belli bir bölgede en uygun vergi dilimlerini sunan ülkede faliyet gösterip, diğer ülke gelirlerini bu merkezden yönetmeyi tercih ediyor.

Google Dünya Genelinde Yıllara Göre İstihdam Rakamları

Google İstihdam Oranları Dünya Genelinde Google Ofisleri - Googleplex

Google, dünyanın en büyük ikinci şirketi, dünyanın en çok ziyaret edilen internet sitesi ve dünyanın en büyük dijital reklam ağının sahibi. Merkezi ABD California’da yer alan Google 1996 yılından bu yana dijital ürünler ve hizmetler sunuyor. Arama motorunun popülerliğinden dolayı, "google" fiili, günlük dile ve Oxford Sözlüğüne girdi. Buna ek olarak şirket, kurumsal felsefesi ve dünya çapındaki ofislerinde sunduğu birçok avantajdan dolayı, ücretli çalışanların ortak hayali.

. 

2017 itibariyle, Google, İngiltere, İrlanda, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Türkiye, Sydney, Shanghai gibi dünya genelinde 50'den fazla ülkede 70'ten fazla ofise sahiptir.  Şirket dünya genelinde 88000 kişiden fazla çalışana sahip. Google ABD dışı iştiraklerindeki istihdam sayısı yaklaşık 27000 kişi.

Google İrlanda yaklaşık 7000 çalışanı ile ABD dışındaki en büyük ofislerden biri. Londra King's C’oss'ta yapımı süren Google’ın yeni bina kompleksinde yaklaşık 4000 kişi istihdam edilecek. Özellikle yüksek istihdama mekan olan ülkeler bir yandan, şirket daha yerleşik olduğu için adil vergilendirmede ısrarcı olabilir. Diğer yandan istihdamı kaybetme riski vergi artış taleplerinde daha temkinli olmalarına sebep olabilir.