KÜRESEL HURDA TİCARETİ İHRACAT VE İTHALAT VERİLERİ

Küresel hurda ticareti, özellikle demir, çelik gibi, inşaat sektörü ve pek çok sanayi sektörünü besleyen değerli metal ürünlerin, hurda statüsünde, geri dönüşüme tabi tutulmak üzere bir başka ülkeye ihraç edilmesi ile gerçekleşir.

Küresel hurda ticareti, özellikle demir, çelik gibi, inşaat sektörü ve pek çok sanayi sektörünü besleyen değerli metal ürünlerin, hurda statüsünde, geri dönüşüme tabi tutulmak üzere bir başka ülkeye ihraç edilmesi ile gerçekleşir.

Klasik döngü, sanayileşmiş ülkelerde hurda statüsüne dönüşen değerli metal içeren ürünlerin, gelişmekte olan ülkelere aktarılması şeklindedir. Ancak standart bir şekilde büyümekte olan diğer ticari faaliyetlerin tersi bir şekilde, global ticaret büyüdükçe, hurda ticareti azalmaktadır.

Kısaca açıklayacak olursak, hurda konumundaki bir ürünü, kendi ülkesinde oluşacak geri dönüşüm masraflarından daha yüksek bir bedelle ihraç edebilme şansı bulan bir ülke ihracat yapmayı tercih eder.

Örneğin ABD, ülkesindeki geri dönüşüm maliyetinden dolayı, halihazırda hurda çelik ürünlerine talip olan Çin’e hurda ihracatı yapmayı karlı bulacaktır. Ancak Çin sanayisi gelişip üretim arttıkça, yıllar içinde kendi hurda rezervlerine sahip olur ve artık ABD hurda çeliğine ihtiyacı yoktur. Eski durumun tersi olarak Çin ülkesine hurda ithalatına dair koruma önlemleri alacak ve elindeki hurda rezervlerini ihracat yaparak eritmeye çalışacaktır.

Çin Atık ve Hurda İthalatı

Çin 2015 yılında, çelik, bakır, alüminyum gibi metal hurda, kağıt, lastik, cam gibi atık ürünlerin dünya genelinde ithalatının %22’sini gerçekleştirmişti. Yani 2015 yılında hurda ve atık statüsünde ihraç edilen her 5 birim maldan biri Çin’e satılmaktaydı. Ancak dengeler çok hızlı değişti.

27.07.2018’de Çin Devlet Konseyi, tüm katı atık ve hurda ithalatının 2019’a kadar sonlandırılması ve yerli kaynaklarla değiştirilmesi hedefi açıkladı. Çin Çevre Koruma Bakanlığı (MEP), 2018 Ağustos ayında hurda ithalatı için maksimum %0,3 oranında bir kirlenme oranı belirleyen bir yasa tasarısı yayınladı. Bu durum Toplam hurda ihracatının 3/1’ini Çin’e yapan ve halihazırda Çin ile benzeri görülmemiş bir ticaret savaşı sürdüren ABD’ye bu pazarın kapılarını kapatmış oldu.

ABD 2017 yılında, hurda bakır ihracatının % 68'ini Çin’e yapmıştı.

Çin'in atık ve hurda pazarını kapatması, dünya genelinde atık ve hurda ticareti üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır. (www.ihracat.co)

Dünya Genelinde Hurda Ticareti

2018 yılına kadar tahminler, global hurda metal ticaretinin büyümeye devam edeceği ve 2020 yılına kadar 400 milyar USD’ye ulaşacağı şeklindeydi ancak Çin’in hurda ithal düzenlemesi ile yaptığı hamle gidişatı değiştirecektir.

Hurda İhracatçısı Ülkeler

ABD ikinci dünya savaşının ardından 1950’li ve 60’lı yıllarda, seri üretim sanayi malları; otomobiller, beyaz eşya, uçak ve gemi sanayi ürünlerinin hurda alanlarına terk edildiği bir süreç yaşadı.

Daha yeni ve gelişmiş modeller üretildikçe eskiyen mallar hurda pazarında yığılıyordu ancak hammadde ucuzken, hurdayı geri dönüşüme sokmak masraflıydı. Bu süreci 70’li yıllarda Almanya, Fransa gibi sanayileşmiş Avrupa ülkeleri izleyecekti. 80’li yıllarda hurda ihracatçıları kervanına Japonya’da katıldı.

Doksanlı yıllarda atık ve hurda ürün dağlarına bilgisayarlar ve ikibinli yıllarda cep telefonları eklendi. (www.ihracat.co)

En Çok Hurda Maden İhraç Eden ülkeler

1. ABD : 4,8 milyar USD (2017 verileri)
2. Almanya : 3,5  milyar USD
3. Japonya : 2,9 milyar USD
4. Birleşik Krallık : 2,8 milyar USD
5. Hollanda : 2,8 milyar USD
6. Fransa : 2 milyar USD
7. Kanada : 1,4 milyar USD
8. Belçika : 1,3 milyar USD
9. Rusya : 1 milyar USD
10. Çek Cumhuriyeti : 660 milyon USD

Hurda İthal Eden ülkeler

Hurda ticaretinde dengeleri ve ticaretin doğasını bozan unsur, gelişmekte olan ülkelerin hızla kendi hurda ve atık ürünlerini oluşturması. Bu ülkeler hala ciddi ithalatçılar ancak şimdiden sanayilerinin ihtiyaç duyduğu hurda metal, plastik ve diğer ürünlerin bir kısmını kendi hurda stoklarından karşılamaya başladılar.

ABD dünyanın en büyük sanayi malları tüketicisi olarak, tüm dünyada hurda ihracatına talipler buluyor. Çin, Türkiye ve Meksika gibi sanayileri gelişmekte olan ülkeler, özellikle hurda demir ve çelik ihracatında etkin pazarlardı, Çin ve Türkiye ile çelik ticaretine yönelik çekişmeler dengeleri biraz değiştirdi.  

Çelik hurdalarının yeniden kullanılabilir çelik haline getirilmesi için, günümüz şartlarında en verimli ve efektif yöntem, çelikten, taze çelik yığınları oluşturmak için çeliğin eritildiği elektrik ark fırınlarının kullanılması yöntemidir. Türkiye, Orta Doğu’nun çoğu için çelik üreten elektrikli ark ocağı değirmenleri ağı nedeniyle küresel hurda trafiği için kilit bir pazardır.

Diğer yandan özellikle AB ülkeleri, geri dönüşümü teşvik eden yasaları, sanayi sektörünü düzenleyen yasaları ve topluluk içi uyguladığı sıkı kuralları ile, demir çelik gibi değerli metaller içeren hurdaların, yeniden işlenmesini sağlayacak tesisler oluşturmuş durumda.

En Çok Hurda Maden İthal Eden ülkeler

1. Türkiye : 6,18 milyar USD (2017 verileri)
2. Hindistan : 2,45 milyar USD
3. Belçika : 2,09 milyar USD
4. Güney Kore : 2,07 milyar USD
5. İtalya : 1,59 milyar USD
6. ABD : 1,54 milyar USD
7. Almanya : 1,53 milyar USD
8. İspanya : 1,51 milyar USD
9. Pakistan : 1,45 milyar USD
10. Hollanda : 1,37 milyar USD

Hurda Ticaretinin Geleceği

Maden rezervlerin azalması ve cevher çıkarmanın maliyeti arttıkça, büyük ölçekli metal üretimi için hurda kullanımı zaruri hale gelecektir. Çevreci yasalar ve geridönüşümü destekleyen uygulamalar ülkeleri kendi hurdalarını değerlendirmeye itecektir

Diğer yandan, sanayileştikçe kendi hurdalarını oluşturan ülkelerin, kendi rezervleriyle devam etme eğilimi, dünyanın da konsolidasyona açık olabileceğini ve ülkelerin ve şirketlerin kendi mahallelerine odaklanmaya devam edeceğini gösteriyor. (www.ihracat.co)