2020 yılında, Amazon 220 milyar USD’yi aşan marka değeri ile dünyanın en değerli markası. Amazon artık sadece bir e-ticaret markası değil. Otonom otomobil markası Auro, elektrikli kamyon üreitmi, airamazon uzay ve havacılık sanayi gibi, teknoloji ile yeni bir form kazandırmak üzere el attıkları otomotiv ve havacılık sanayi yatırımları ile ön plana çıkıyor.
İkibinli yılların başından beri, Microsoft başta olmak üzere, yazılım ve teknoloji firmaları üstsıraları domine ediyor. Son yıllarda bir başka dikkat çekici gelişme, Çinli markaların üst sırlara tırmanması. 2020 itibarı ile dünyanın en değerli markaları listesinde ilk onda 3, ilk yirmide 8 adet Çin markası var.
Dünyanın En Değerli Markaları
2020 yılında, Amazon 220 milyar USD’yi
aşan marka değeri ile dünyanın en değerli markası. Amazon artık sadece bir
e-ticaret markası değil. Otonom otomobil markası Auro, elektrikli kamyon
üretimi, Airamazon uzay ve havacılık sanayi gibi, teknoloji ile yeni bir form
kazandırmak üzere el attıkları otomotiv ve havacılık sanayi yatırımları ile ön
plana çıkıyor.
İkibinli yılların başından beri, Microsoft
başta olmak üzere, yazılım ve teknoloji firmaları üst sıraları domine ediyor.
Son yıllarda bir başka dikkat çekici gelişme, Çinli markaların üst sırlara
tırmanması. 2020 itibarı ile dünyanın en değerli markaları listesinde ilk onda
3, ilk yirmide 8 adet Çin markası var.
Salt fiziki varlıklarla ve reel bir
kapital değere bağlı olmaksızın, markanın tüketici gözündeki değeri ve
piyasadaki bilinirliği açısından değerlendirildiğinde, bir marka değerinin
hesaplanması ve bir bilançoya çevrilmesi zordur.
Marka Değeri ve Marka Ederi kavramları
En değerli markalara atfedilen marka değerinin,
farklı yayın organlarında farklı rakamlarla listelendiğini fark etmiş
olabilirsiniz. Alınan veriler doğru olmak kaydıyla farklı rakamlarla
karşılaşılmasının temel sebebi marka değeri “brand value” ve marka ederi “brand
equity”
Farklı sonuçlar doğurmasıdır. Brand equity yazımızda marka ederi olarak
belirtilecek ancak içerdiği kavramlar şunlardır: “marka bilinirliği + marka
birlikleri + marka sadakati + algılanan performans”
Brand value ve Brand equity arasındaki fark, brand value yani marka
değerinin şirketin bilançosunda kaydettiği finansal varlığı,Brand equity yani
marka ederinin ise şirketin müşteriler başta olmak üzere piyasa nezdinde markanın
önemini ve bir anlamda psikolojik etkenleri de barındıran toplam değerini ifade
etmesidir.
Örneğin amazon’un marka değeri 2020 yılı itibarı ile
220 milyar USD civarında iken marka ederi 315 milyar USD olarak
hesaplanmaktadır.
En değerli markalar sıralamasının ilk dördü
sırasıyla, Amazon, Google, Apple ve Microsoft, bünyelerinde telefondan, bilgisayara,
otomobilden, uzay roketlerine varan farklı ticari girişimler barındırsa da,
çıkış noktaları, yazılım firmaları olmalarıdır.
Amerikalı
perakende devi Walmart,marka değerini %14 arttırarak, 2020 yılında en değerli
ilk 10 marka arasına girdi. Bir diğer hızlı yükseliş. %19’u geçen marka değeri
artıı ile Çin’li sigorta firması Ping An oldu.
Wallmart’ın
başarısında, şüphesiz Microsoft ile kurduğu başarılı stratejik ortaklıktan söz edilebilir. Microsoft'un
bulut hizmetlerini kullanan Wallmart müşterileri için dijital bir perakende
deneyimi sağlayabiliyor.
DÜNYANIN EN DEĞERLİ MARKALARI İLK 50
|
Bölgelere Göre En Değerli Markalar
En değerli
markalar listesinde çok sayıda ABD ve Çin markası görüyoruz.
Amazon
merkezi olan Amerika'daki en değerli B2C markası olarak lider konumda
Avrupa'da,
Alman markalarının diğer ülkelerden daha iyi performans gösterdiğini görüyoruz;
Mercedes-Benz başı çekiyor.
Uzakdoğuya
bakınca, çok sayıda Çinli marka ilk 50 arasına girmiş olmasına rağmen Güney
Kore merkezli Samsung, Asya'nın en değerli B2C markası Samsung dünya 5G pazarının yarısından fazlasına sahip. 2019
yılında 6.7 milyon adet Samsung marka 5G telefon satışı gerçekleşti.
Diğer
yandan markalar küresel veya bölgesel liderliklerini bir anda kaptırabilir.
Ericsson ve Nokia örnekleri bu değişimin ne kadar hızlı yaşanabileceğini
gösteriyor. GSM sektöründe dünya devi olan bu iki marka tahtlarını Samsung ve
Apple’a bırakmakla kalmadı, birkaç yıl içinde sektörün en alt sıralarındaki
markalar haline geldiler.
En Hızlı Değeri Artan Markalar
Tesla şüphesiz
marka değerini en hızlı arttıran ve bu trendi en azından birkaç yıl daha
sürdürmesine garanti gözüyle bakılan bir marka. 2019 sonu itibarı ile marka
değerini %65 artışla 12.4 milyar USD’ye taşıdı. Talebi karşılayamama riskine
rağmen, Tesla 2020'de 500.000 ‘den fazla elektrikli araç siparişi alması
bekleniyor.
Tesla gibi
parlak yıldızların karşısında yüzlerce köklü marka, marka değerini korumakta zorlanıyor.
Diğer yandan özellikle teknoloji markaları bu tehditle karşı karşıya, ürünler
yazılım sektörüne kaydıkça, değer kaybı veya değer artışında ani artış ve
düşüşler yaşanma ihtimali artıyor.
Değer Kaybeden Markalar
Bir arama
motoru olan Baidu Çin’in Google’ı olarak bilinir. 2020 itibarı ile son bir
yılda Baidu’nun yaşadığı marka değeri kaybı çok ciddi. Baidu marka değeri %54
düşüşle 8,9 milyar dolara geriledi. Baidu örneğinden yola çıkarak, markaların
değer kaybındaki klasik hikaye, marka itibarını zedeleyen olaylar, yoğun
rekabet, satışların düşmesi ve gelirlerin alması, akabinde marka değerindeki
düşüş kaçınılmaz oluyor.
Boeing,. Yakın
zamana kadar güvenlik standartlarını hava taşımacılığına kazandırdığı kriterler
ile ön plana çıkaran bir şirketti, ama şirket olarak, üst üste yaşanan kazalar
güven zedeledi son kaza raporları nedeniyle markanın değeri 2019 sonunda %29
düştü.
2019 sonu
istatistikler incelendiğinde, en değerli 500 marka sıralamasındaki markalardan
244 marka bir önceki yıla göre marka değerlerini artırırken, 212 marka
değer kaybetti.
YORUM