İHRACAT NEDİR? NASIL İHRACAT YAPILIR?

İhracat nedir: Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin, kişiler, kurumlar veya firmalar tarafından satış amacıyla başka bir ülkeye sevk edilmesidir. İh

İhracat Nedir ? Nasıl Yapılır ?

İhracat nedir: Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin, kişiler, kurumlar veya firmalar tarafından satış amacıyla başka bir ülkeye sevk edilmesidir. İhracatın en net tanımı yurtdışı satıştır.

İhracat klasik tanım ile döviz karşılığında mal satışıdır ancak nadiren uygulansa da "barter" yani takas veya mal karşılığı satış gibi yöntemlerde vardır.

İhracat Ne Demek? İhracat Kelimesinin Etimolojik Kökeni
İhracat: Satılmak üzere başka bir ülkeye (mal veya hizmet) göndermek, dış satım, ingilizce export, fransızca exportation olarak tabir edilir. Türkçede kullandığımız ihracatın etimolojik kökeni Arapça ihraç kelimesidir. Kelime yazılı kayıtlarda ilk kez "Saraylı Seyf, Gülistan Tercümesi (1391)" adlı eserde görülür.  Kelime χrc kökünden gelir iχrāc إخراج  "dışarı çıkarma" sözcüğünden alıntıdır.

Nasıl İhracat Yapılır

İhracat nasıl yapılır? bu çok sık karşılaştığımız bir soru. Mikro ihracat statüsüne girebilecek yalın ve kolay bir işlemi tarif ederek anlatmaya başlayalım:
Halihazırda bir firmanız olduğunu varsayalım. Satışa hazır, stoklu bir ürün için yurtdışından bir alıcı ile bağlantı kurdunuz. Ürününüzün içeriği ve fiyatı belli. Ürünlerinize talip olan ithalatçı firma ürünleri fabrikanızdan teslim alacak, ödemeyi peşin yapacak, sevkiyatı bir ekspres kurye firması ile ETGB düzenlenmek suretiyle yapacaklar dolayısıyla sizden sadece e-arşiv fatura ve beraberinde ingilizce bir fatura (invoice) talep ediyorlar. Faturanızı kesip, ödemenizi alıp, malı kurye firmaya teslim ediyorsunuz işlem tamam. Karşınıza çıkabilecek en zahmetsiz ve güvenli yurtdışı satış şekli bu olacaktır.

Ancak normal şartlarda ihracat işlemleri satışını yaptığınız ürün gamı genişledikçe ve müşterilerinizin coğrafi çeşitliliği arttıkça, ciddi bir takip isteyen çetrefilli süreçlerden oluşur. Firmanız için en efektif sevkiyat şekli, en garanti ödeme şekli üzerinde anlaşmak için mücadele ediyorsunuz. 

Ürün grubunuza bağlı olarak bazen resmi kurumlardan, bazen denetçi firmalardan, bazen şirketiniz bünyesindeki diğer departmanlardan evrak temin etmeniz gerekebiliyor. Akreditifli bir ihracat ise, evraklar üzerindeki bilgilerin noktasından virgülüne akreditif metni ile uyumlu olması gerekiyor. 

Bazen üretim süreci termine uymuyor, bazen sevkiyat tarihinde uygun araç bulamıyorsunuz ve bazen müşteri-nakliyeci-gümrük müşaviri ekseninde paylaşılan bilgilerdeki bir hata, hatalı evrak hazırlanmasına sebep olabiliyor. Kısaca ihracat komplike bir süreç, hata yapmamak, gafil avlanmamak, firmanız için en uygun şartlarda süreci tamamlayabilmek için tecrübeli olmanız gerekiyor.

Mikro İhracat Nasıl Yapılır: Başlangıç için bulunduğunuz şehirde ticaret odasına kayıt olmanız yeterli, bu şekilde mikro ihracat yapabilirsiniz. Her bir ihracat için fatura bedeliniz 15.000 EUR ve gönderi ağırlığı 300 kg geçmeyecekse (iki şart birlikte sağlanmalı) yolunuza mikro ihracat ile devam edebilirsiniz. Bu noktada dikkat etmeniz gereken, mikro ihracat, hızlı ihracat, kolay ihracat gibi isimlerle anılan işlemin ETGB yani elektronik gümrük beyannamesinin, sadece yurt dışı kurye taşıma hizmeti veren firmalarca yapılabilmesidir. Yani mikro ihracat için navlun araştırırken nakliye firmasına ETGB düzenleyebiliyormu sorup teyit etmelisiniz.
İlgili konu: MİKRO İHRACAT NEDİR NASIL YAPILIR

Kara - Deniz - Hava yolu ile ihracat Nasıl yapılır: Eğer mikro ihracat kapsamına girmeyen, daha ağır ürünler veya daha yüksek fatura bedelleri mevzu bahisse ihracat yapmanız gerekiyor. Bu durumda bir gümrük müşavirine vekalet vermeli ve bir ihracatçı birliğine üye olmalısınız. Üyelik süreci kolaydır, başvuru işlemleri başvurduğunuz gün tamamlanabilir.

İhracatçı birliğine üyelik işlemleri için gerekli evraklar

• Vergi mükellefiyet yazısı (en az 6 aylık, internet vergi dairesinden alınabilir)
• Nüfus cüzdanı fotokopisi
• İmza sirküleri
• Tüzel firmalar için ticaret sicil gazetesi fotokopisi. 
• Üyelik Formu ve Taahhütname.

Nasıl İhracat Firması Kurulur, Nasıl İhracatçı Olunur, Adım Adım İhracat rehberi

İhracat nasıl yapılır? Dilerseniz anlatmaya, henüz firma sahibi  olmayan bir girişimciyi baz alarak başlayalım.

Temel olarak ihracat yapabilmenin en zor yanı, yurt dışı pazar oluşturmaktır ancak hızla artan B2B siteler, e-ticaret siteleri, ihracat forumları, sosyal medya ve hatta google mybusiness, yellowpages gibi platformlar üzerinden, siz bir çaba göstermeseniz bile, ithalatçı bir firmanın size ulaşması mümkündür. Bu noktada yurt dışı pazarlama faaliyetlerini hafife almamak gerekir ancak "muadili az, kaliteli ürün ve ekonomik fiyat" denklemini kurabildiğiniz bir startup firma ile çok kısa sürede yurt dışı pazar oluşturmak mümkündür.

1.Adım; Şirket kurun Mikro İhracat Dahil, İhracat Yapabilmek için Fatura Kesebilmek dolayısıyla Firmanız olması gerekir. Öncelikle İhracat yapabilmek için bir firma kurmalısınız. İhracata başlamak için kuracağınız şirket tipinin bir önemi yok. Anonim şirket, limited şirket veya şahıs şirketi üzerinden ihracat yapabilirsiniz. Şirket türünü belirlerken, kurmak istediğiniz şirketin ölçeği ve kapasitesini göz önünde bulundurarak ve mutlaka bir muhasebeciye danışarak kuruluş işlemlerine başlayın. Bu aşamanın hemen ardından yukarıda anlattığımız gibi, önce ticaret odasına daha sonra bölgenizdeki bir ihracatçı birliğine üye olun. Bir gümrük müşavirine, sizi temsilen gümrüklerde işlem yapabilmesi için vekalet verdikten sonra artık ihracat yapmaya hazırsınız.

2.Adım: Firmanız için web sitesi hazırlayın Sadece web sitesi değil, Şirketin ismi ile sosyal medya kanalları açın. Hem web siteniz hem sosyal medya kanallarınız için hedef ülkelerin dilinde içerik yayınlayın. Önemli B2B sitelere kayıt olun ve firmanızın arama motorları üzerinde bulunabilirliğini sağlayacak tüm önemli mecralara kaydınızı yaptırın. Covid-19 ile birlikte dijital pazarlama ve dijital fuarcılık en azından önümüzdeki bir kaç yıl en etkili pazarlama kanalları haline dönüşecek. Bu konulara yatırım yapın.

3.Adım: ERP kullanın: Artık tüm evrak süreçleri dijital ortama taşındı. Şirketiniz ne büyüklükte olursa olsun, şirket yapınıza, sektörünüze uygun ERP yazılımlarını araştırın. Proforma fatura, paket listesi gibi evraklar için kendi şablonlarınızı oluşturum. e-irsaliye, e-fatura, e-arşiv fatura gibi, ihracat aşamasında hazırlamanız gereken temel ihracat evraklarını, ERP hizmeti aldığınız firmanın size özel hazırladığı standart şablonlarla hazırlayın. Haftalık ve aylık raporlarla ihracat aşamasında ortaya çıkan, gümrük müşavirlik masrafları, navlun masrafları, gibi tüm masraf kalemlerini takip edin. Birim maliyetini, karlılık oranını bilmeyen, takip etmeyen firmalar günümüz ekonomisinde tutunamazlar.

İlgili konu: DIŞ TİCARETTE KULLANILAN EVRAKLAR

4.Adım:Incoterms (sevkiyat yöntemi): Fiyat teklifi verirken, proforma hazırlarken mutlaka incoterms kullanın. Eğer incoterms hakkında bilginiz yok ise aşağıdaki linkte hazırladığımız güncel incoterms rehberi faydalı olacaktır. Kısaca, sevkiyatı kimin yapacağı, sevk edilecek malları kimin sigortalayacağı, gümrük masraflarını kimin yapacağı incoterms ile belirlenir. Faturalarınızda mutlaka incoterms kısaltması ve teslim noktasını netleştirmek üzere şehir adını belirtin. Örneğin Londra'da yerleşik bir firmaya, Londra'da bir limanda teslim edilmek üzere, denizyolu sevkiyat giderleri ve sigorta bedeli dahil satış yaptı iseniz, faturanızda CIF Londra ibaresi olmalıdır. Örneğin İstanbulda yerleşik bir firma İstanbul sınırları içinde bir limanda ürünleri teslim etmeyi taahhüt etmişse faturada "CIF İstanbul" olarak belirtilmelidir. Görüleceği üzere her iki satış için seçilen incoterms CIF ancak sevkiyat ve sigorta masraflarını kimin yapacağını belirleyen, incoterms'ün önüne eklenen şehir adı.

İlgili konu: ICC INCOTERMS 2020 TESLİM ŞEKİLLERİ DETAYLI REHBER 

5.Payment Terms (Ödeme Yöntemi): Ödeme yöntemi, finansmanınızı derinden etkiler. Örneğin üretime başlamadan önce tamamı peşin talep edilen bir ihracat bedeli, ihracatçıyı finanse ederken. Teslimattan sonra 90 gün vadeli yapılan bir ihracatta, bu kez finanse edilen alıcı yani ithalatçı firmadır. Diğer yandan Ödeme yöntemi, faturanın tahsil edilebilmesi açısından ihracatçı ve ithalatçının ne oranda riske girdiğini gösterir. Peşin yapılan bir ödemede ithalatçı parasını riske atmışken, teslim sonrası ödenmek üzere hazırlanan bir sözleşmede riske giren ihracatçı yani satıcı firmadır. Akreditif her ne kadar her iki tarafın banka komisyon masrafı ödemesine sebep olan bir ödeme yöntemi ise de, her iki taraf açısından riskin minimize edildiği, taraflar açısından en dengeli ödeme yöntemi olarak kabul edilmektedir.

İlgili konu: DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ

6. Konşimento, CMR, Airwaybill, Sevkiyat Evraklarının Önemi: Bu evraklar, nakliyeci tarafından hazırlanan bir nevi taşıma senetleridir. Taşınan malın mülkiyetini belirler. Diğer ihracat evraklarının sonradan hazırlanmış nüshaları gümrüklerce kabul görürken, örneğin deniz yolu konşimentosunun mutlaka orijinal nüshaları talep edilmektedir.

7. Menşe ve Dolaşım Belgeleri: Menşe yani "Certificate of Origin", ürünün hangi ülkede üretildiğinin ispatı olarak, malın ihraç edildiği ülkede hangi vergi diliminden işlem göreceğini belirler. İthalatçıların, ihracatçılara ürünün menşesini pazarlık aşamasında sorması gerekir. Örneğin Portekizde yerleşik bir firmanın ürün gamında, farklı ülke menşeli ürünler olabilir. EUR.1 ve A.TR gibi dolaşım belgeleri ise, ihracatı gerçekleştirdiğiniz ülkenin bu dolaşım belgesine taraf olması koşuluyla, ithalatçının gümrük vergisi ödememesini sağlar. Örneğin Fransa'ya yaptığınız bir ihracat için bağlı olduğunuz ticaret odasından düzenleteceğiniz A.TR belgesi, ithalatçının Fransa'da gümrk vergileri için muafiyet almasını sağlar, çünkü Tirkiye Gümrük birliği üyesidir ve pek çok ürün grubunda, A.TR sunulması şartıyla vergi muafiyetinden faydalanır.

8. İhracat Aşamasında Hazırlanması Gereken Evraklar: Incoterms, ödeme yöntemleri, konşimento ve dolaşım belgelerinden tek tek bahsettikten sonra. Bir ihracat operasyonunda hazırlanması gereken evrakları listelemek istiyorum. 

İhracat evrak seti, ürüne, ihracat yapılacak ülkeye, satış şekline ve özel taleplere göre değişiklik gösterir ama her ihracatta mutlaka hazırlanması gereken standart evraklar şunlardır:

a) Türkçe fatura (e-arşiv fatura veya e-fatura, bu faturaların hazırlanma sürecinde e-irsaliye), Türkçe fatura, Türkiye gümrüğünde ihracat beyannamenizin hazırlanması için kullanılır. Bu faturayı yurtdışındaki müşterinize göndermeniz veya yurtdışı gümrüğe sunmanız gerekmez.
b) İngilizce fatura - Commercial Invoice: İhracatı yaptığınız ülkede gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için bir ingilizce fatura hazırlamalısınız. İngilizce fatura için internette çok sayıda word veya excel formatlı şablonlar vardır. Ayrıca kullandığınız ERP yazılımının ihracat modülünde, ingilizce proforma ve invoice hazırlamak için bir şablon oluşturabilirsiniz.
c) Çeki Listesi - Paket Listesi: Türkçe fatura ile beraber, gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için bir çeki listesi hazırlamalısınız. Çeki listesi kısaca sevkiyatınızın kaç kap olduğunu ve her kapta kaç adet ürün olduğu bilgilerini içerir.
d) Packing List: İhracat yaptığınız ülkede gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için, hazırladığınız çeki listesinin ingilizce bir kopyasını hazırlayarak "packing list" oluşturabilirsiniz. Uygulama bazı firmaların ayrıca bir "packing list" hazırlamadığını, kap adedi ve kap içeriklerini invoice üzerinde belirttiklerini görüyoruz ancak benim tavsiyem ayrıca bir "packing list" hazırlamanızdır.
e) Menşe Şehadetnamesi (certificate of Origin) ve Dolaşım Belgeleri: Menşe ihracatını yaptığınız ürünlerin menşeesini gösterir, ürünlerinizin Türk menşeli olduğunun ispatı için, türkçe faturanız ile ticaret odasına başvurmanız durumunda menşe belgesi alabilirsiniz. A.TR, EUR.1 gibi dolaşım belgeleride yine ticaret odasından temin edilir. Bu belgeleri, ihracat aşamasında, yetki verdiğiniz gümrük müşaviri temin eder ve ihracat evrak setine ekler.

İlgili konu: İHRACAT EVRAKLARI DETAYLI ANLATIM

9.İhracat iş ve evrak akış şeması: İhracat aşamasında hazırlanması gereken evraklardan bahsettik ancak hangi evrağın kimin tarafından hazırlanacağı. Evrakların hazırlanma sırası ve yaşanan süreçten bahsetmekte fayda var. 

Öncelikle eğer C veya D grubunda bir incoterms kabul etmişse (CIF, CIP, CFR, CPT, DPU, DAP, DDP) yani sevkiyatı ihracatçı firma yapacak ise, ithalatçının talep ettiği adrese sevkiyat için oluşacak navlun maliyeti en baştan belirlemelidir. Navlun maliyeti ürünlerinizin birim maliyetini etkiler dolayısıyla müşterinize fiyat teklifi vermeden, proforma hazırlamadan önce, sevkiyat tarihi ve o tarihte istenen sevkiyat türüne göre uygun araç tedarik edilebilecekmi, navlun maliyeti ne olacak en baştan belirlenmelidir. Sevkiyat ithalatçı tarafından organize edilmişse, ithlatçıdan, nakliyeci iletişim bilgiler istenmelidir.

İhracat Operasyonu Evrak Akış Sırası:
Bu aşamada, halihazırda yurtdışında bir müşteri ile anlaşıldığını, teklif, proforma aşamalarının tamamlandığını, ihraç edilecek malzemenin sevkiyata hazır olduğunu farzediyoruz.

Bu aşamada İhracatçı firma şunları yapar: 

a1. Türkçe faturasını keser, 

a2. Paket detaylarını gösteren Çeki listesini hazırlar, 

a3. Çeki listesini ingilizceye çevirerek bir Packing list hazırlar 

a4. Türkçe faturası ile tutarlı bir Invoice, yani ingilizce fatura hazırlar. İngilizce fatura maliye onaylı bir evrak veya bir e-fatura değildir, üzerinde tarih, ihracatçı ve ithalatçı bilgileri, ürün detayları, incoterms, banka bilgileri ve fiyatlar bulunmak kaydıyla herhangi bir formatta hazırlanabilir. 

a5. Nakliyeciniz ile iletişime geçip araç çıkış bilgilerini isteyin, tır ise plakası, gemi ise konteyner no ve gemi adı gibi detayları öğrenin. Sevkiyat türüne göre (incoterms) Gemi yüklemelerinde, konteyner dolumu sizin tesislerinizde yapılacaksa, konteynerin, bulunduğu liman veya depodan alınıp, yüklendikten sonra limana transferini sizin organize etmeniz gerekecek. Aynı şekilde uçak yüklerini hava alanına, parsiyel tır yüklerini yüklemenin yapılacağı nakliyeci deposuna transferini sağlamanız gerekecek.

a5. Sevkiyat sigorta size ait olacak şekilde yapılıyorsa. Sigortacı firmaya ihracat detayları (fatura tutarı, ürün bilgileri, nakliye aracına ait bilgiler) bildirilir, sevkiyat sigortalanır. 

a6. Nakliyeciden aldığınız araç çıkış bilgileri ile beraber bu evrakları gümrük müşavirine iletebilirsiniz.

Bu aşamada henüz iletişime geçmemişler ise, gümrük müşaviriniz ve nakliyeci firmaya, birbirlerinin iletişim detaylarını iletin.

a7. Gümrük müşaviri, ihracat gümrük beyannamesini hazırlar.Beyanname kopyasına istinaden nakliyeci aracın çıkış işlemlerini tamamlar, konşimento oluşturulur. Tavsiyemiz, konşimentonun basılmadan önce bir kopyasını isteyin, firma adları, ürün detayları, gibi tüm bilgileri kontrol edin ve onaınıza istinaden orjinal halini bastırın. Konşimento basıldıktan sonra revize etmek masraflı ve bazen sıkıntılı süreçler yaşamanıza sebep olur.

a8. Uçak ve tır yüklemelerinde, evrak seti araç beraberinde gider. Gümrükçünüz, ingilizce fatura + menşe ve/veya dolaşım sertifikası (ATR&EUR1) + Packing list ve eğer talep edilmişse diğer ekstra evraklardan oluşan dosyayı nakliyeciye teslim eder, nakliyeci Konşimento (BL veya Airwaybill veya CMR) ekler ve evrak seti araç beraberinde yurtdışı edilir.

a9. Eğer gemi ile sevkiyat yapıyorsanız, evrakları yük beraberinde gönderemezsiniz. Geçmişte, kaptan postası adlı bir yöntem ile orjinal evraklar gemi ile gönderilebilirdi artık bu mümkün değil. Orjinal evraklar ayrıca posta/kurye yöntemleri ile gönderilir.Gemi yüklemelerinde konşimento yani Bill of Lading basılır ancak ithalatçı firma talep ederse konşimento "telex release" yöntemi ile, geminin varış yaptığı limanda, nakliye firması tarafından konşimentonun basılı hali olmaksızın mallar teslim edilebilir. İhracatçı açısından ödeme konusunda bir problem yok ise, konşimentonun bu yöntem ile teslimi gecikme ve kayıp gibi problem tercih edilebilir. 

a10. İthalatçı firma gümrük işlemleri için ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri sizden eksiksiz talep etti ve siz ihtiyaç duyulan belgeleri, doğru şekilde hazırladıysanız araç sevkiyat yapılan ülke gümrüğüne ulaştığında gümrük işlemleri sorunsuz gerçekleşecektir. Sevkiyattan sonraki süreçte müşterinizle ve lojistik firması ile irtibatta kalın. Malın gümrük ve teslimat sürecini mutlaka takip edin. Başarılı bir ihracat operasyonu, mallar ithalatçının adresine teslim edilince sona erecektir.

İhracat ve Yurt içi Satış Arasındaki Farklar

Bir mal veya hizmetin yurt içi satışı ve yurt dışı satışı arasındaki temel fark. Yurt dışı satış yani ihracat malının, ihracatçı yani satış yapan firmanın ülkesindeki bir gümrük noktasından, gümrük işlemleri yapılmak sureti ile çıkması ve ithalatçı yani alıcı firmanın ülkesine, o ülkenin bir gümrüklü giriş noktasından, ithalat gümrük işlemleri yapılarak girmesidir. Kara yolu sınır kapıları, limanlar, hava alanları ve serbest bölgelerin hepsi birer gümrük noktası olarak kullanılabilir.

Avrupa Birliği gibi, sınırların kaldırıldığı ülkelerde iki farklı ülke arasındaki alım satım faaliyetleri, sevkıyat araçları bir gümrük noktasında durdurulmaksızın gerçekleşir. Bu ülkelerin kendi aralarında gerçekleşen satışlar, firmaların muhasebe kayıtlarına bağlı olarak ülkelerin ihracat ithalat istatistiklerine geçer.

İşlem Tipine Göre ihracat çeşitleri
İhracat türleri nelerdir, ihracat çeşitleri nelerdir gibi pek çok başlık ve sınırlama ile ihracat işlemlerinin sınıflandırıldığı yazılarla karşılaşabilirsiniz. Teoride ihracat çeşitlerini ülkelere göre veya ürüne göre kategorize etmek, metodolojik olarak çok anlamlı değil. AB gibi bir ticaret bloğuyla veya Serbest ticaret anlaşması imzalanmış ülkelere yapılan ihracat işlemleri, vergi ve kota avantajları ve evrak setine eklenmesi gereken A.TR veya EUR.1 gibi dolaşım evrakları eklemekten öte bir farklılık yaratmaz. Bunu bir ihracat türü veya sınıflaması değil, ihracatın ülke ve ürün gruplarını inceleyen bir konusu olarak değerlendirmek gerekir.

İhracat Çeşitleri - İhracat Türleri

1. Özellik arz etmeyen ihracat: Gerçekleşen ihracat işlemlerinin pek çoğu bu sınıfa girer. Yurt dışı satışı yasak olmayan, ön izne tabi olmayan, ihraç kayıtlı olmayan ürünler bu sınıfa girer. Özellik arz etmeyen ihracat dosyası için temel gümrük prosedürlerinin uygulanır.

2. Kayda bağlı ihracat: Kayda Bağlı İhracat Listesi içerisinde yer alan malların ihracatının yapıldığı işlemdir. Bu işlemi gerçekleştirebilmek için ihracatçının ihracatçı birliklerine müracaat ederek kayıt meşruhatı almaları gerekir. Ülkelerin ticaret politikaları gereği bazı malların ihracatı kayda bağlanabilir. Stratejik önem arz eden ürünler, uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülükler gereği ihracı kayda alınan ürünler, belirli bir sektör veya ürün grubundaki ihracatçı firmaların ticari menfaatlerinin korunması vb. amaçlarla mal veya hizmetlerin ihracatı kayda bağlanıp takbe alınabilir.

3. Konsinye ihracat: Aynı yurt içi konsinye satışlardaki gibi, ihraç ürünü bedeli satıştan sonra ödenmek suretiyle gümrük işlemleri yapılır. Konsinye ibareli malların satılmayan kısmının iadesi aşamasında, ürünler yurda döndüğünde ithalat işlemi geri dönen ürün olarak gerçekleştirilir.

4. İthal edilmiş malın ihracı: ithal edilmiş ve vergileri ödenmiş yabancı menşeli mallar farklı sebeplerle ihraç edilebilir. Bu tip ürünlerin ihracat işlemleri, ithal ürünün ihracı kapsamında gerçekleştirilir.

5. Takas veya bağlı muamele yoluyla yapılacak ihracat: Bu ihracat dünya literatüründe "barter" olarak geçer. İhracatçı firma, bağlı olduğu ihracatçı birliğine, ihraç bedelinin takas ve bağlı muamele ile yapılacağını beyan ederek gerekli evraklarla başvurur. İhracat bedeli döviz cinsinden değil,  mal, hizmet ya da teknoloji ithal edilmesi suretiyle karşılanır. İthalat aşamasında, gelen malın takas malı olduğu, bağlı muamele yoluyla yapılan ihracat beyannamesi ile deklare edilir.

6. Ticari kiralama yoluyla ihracat: Bu yöntemde, ihracatçı firma üyesi olduğu ihracatçı birliğine ticari kiralama yoluyla ihracat yapmak istediğini belirten bir başvuru yapar.İhracat malı satılmamakta, daha sonra geri gönderilmek üzere, belli bir süre için, bir bedel karşılığında yurt dışına kiralanmaktadır.

7. Transit Ticaret: Transit ticarete konu mal o ülkede üretilmemiştir. Farklı bir ülkeden veya serbest bölgelerden tedarik edilir. Transit ticaret yapıldığını belirten beyanname düzenlenerek ihracatçının bulunduğu ülke transit ülke olarak belirtilerek ihracat yapılır.

8. Bedelsiz ihracat: Genellikle numune olarak gönderilecek ürünler bu kapsama girer. Ticari amaçlı olmayan ürünler, faturasında gerçek değeri belirtilmek kaydıyla, bedelsiz ihracat ibaresi belirtilerek ihraç edilir. Yurt dışına taşınacak kişiler beraberinde veya ayrı bir taşıma aracı ile aktarılacak kişisel eşyalarını bedelsiz ihracat kapsamında sevk edebilirler, hediyeler ve promosyon, reklamasyon amacıyla yurt dışı edilecek ürünler de bu kapsama girer.

9. Yurt dışı fuar ve sergi ürünlerinin ihracatı: Fuar ve sergi alanlarında sergilenecek ürünler, bu tip taşımaları yapmak üzere yetkilendirilmiş nakliye firmaları tarafından, geri getirilmek üzere, geçici olarak ihraç edilir.

10. Serbest bölgelere yapılacak ihracat: Serbest bölgelerde yer alan firmalara yapılacak ihracat, bu alanda faaliyet gösteren firmaların ihtiyaç duyacağı, hammadde, yarı mamül veya işlem görmese dahi, serbest bölge üzerinden transit ticareti planlanmış ürünler olabilir. Serbest bölgeleri bir ara nokta olarak değerlendirebiliriz. Serbest bölgeye yapılan ihracat, sonrasında yine bir ihracat gerektirecektir. Diğer yandan serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmaların, kırtasiye alımları dahil, işletmelerin  gündelik ihtiyaçlarına yönelik alımları serbest bölge işlem formu düzenlenerek

İlgili konu: İHRACAT NASIL YAPILIR - ÖRNEKLER VE PRATİK BİLGİLERLE İHRACAT REHBERİ