Deprem Yardım

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ

Çokuluslu şirketler (MNC'ler), küresel ticareti yönlendirmede etkilidir. Sınırları aşan operasyonları, malların, hizmetlerin ve sermayenin büyük ölçek

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİÇokuluslu Şirketler ve Küresel Ticaret

Çokuluslu şirketler (MNC'ler), küresel ticareti yönlendirmede etkilidir. Sınırları aşan operasyonları, malların, hizmetlerin ve sermayenin büyük ölçekte değişimini kolaylaştırır. Çokuluslu şirketler, üretim tesisleri kurarak, küresel olarak malzeme tedarik ederek ve ürünleri dünya çapında dağıtarak, ekonomileri birbirine bağlayan karmaşık tedarik zincirleri oluşturur. Bu birbirine bağlılık, ekonomik büyümeyi ve gelişmeyi teşvik eder.

Çokuluslu Şirketler KnowHow Transferi

Bazen çokuluslu şirketler bir ülkedeki tedarikçilere üretim yaptırır. ÇUŞ'lar tedarikçilerine üretim yöntemlerini, kalite standartlarını veya ticari stratejilerini öğretir veya tedarikçiler bu süreçleri kendi databaselerini oluşturarak öğrenir. Bu şekilde knowhow transferi gerçekleşmiş olur.

Çin örneğinde görüldüğü gibi, ÇUŞ'lara kapılarını açan ülkeler eğer edindikleri tecrübe ve bilgi birikimi ile kendi firmalarını ve kendi markalarını oluşturabilirlerse zamanla kendi ürün ve hizmetlerini ihraç edecek hale gelebilirler. Tersi senaryoda ise; ÇUŞ'lara hiçbir standart belirlemeden kapısını açan ülkeler, rekabet dezavantajına sahip sektörlerde yerli üreticilerin piyasadan silinmesine sebep olabilir. Aşırı korumacı önlemler ise, yerli üreticilerin rehavete kapılıp, zayıf rekabet koşullarında üretim yapmamalarına veya teknolojilerini geliştirmemelerine sebep olur.

Çokuluslu Şirketler ve Çin Örneği

Çin dünyanın fabrikası olarak anılıyor ve son 15 yıldır en çok ihracat yapan ülke. Çin hala pek çok batılı marka için bir üretim üssü, bunu ucuz ve eğitimli işgücü ve küresel ölçekte işleyen tedarik zinciri ile destekliyor. Ancak son 10 yıldır Çin menşeli şirketlerin ihracattaki payı hızla artıyor. Çin tamamen yerli sermayeye sahip, her biri kendi sektöründe global ölçekte en çok ihracat yapan şirketler listelerine girmiş yüzlerce üreticiye sahip.

Çin doksanlı yılların sonlarında ve iki binli yılların başlarında sadece fason üretimle anılıyordu. O yıllarda Made in China ibareli ürünler, kalitesiz ve ucuz olarak anılıyordu, Bu algı yüzdeyüz değişti diyemeyiz ancak, artık Çin'in yüksek teknoloji üreten, tüm ticari kısıtlamalara karşın ABD ve Avrupa pazarında zirveye oynayan markaları var.

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ

Çokuluslu Şirketlerin İhracat İthalat ve Ticaret İstatistikleri Üzerindeki Etkisi

Çokuluslu şirketlerin faaliyetleri bir ülkenin ihracat ve ithalat rakamlarını önemli ölçüde etkiler. Çokuluslu şirketler üretimde kullanacakları hammadde ve bileşenleri yerel olarak tedarik ederek alt sektörleri canlandırabilir. ürün ve hizmet tipine göre değişmekle birlikte, o ülkede üretilen ürünlerin bir kısmı veya büyük bölümünü diğer ülkelere ihraç ederek o ülkenin dış ticaret dengesine olumlu katkı da bulunabilir. Örneğin Türkiye'de üretim yapan küresel otomotiv markalarının ihracat rakamları, bu sektörün Türkiye'nin en çok ihracat yapan sektörü olmasını sağlamıştır.

Buna karşılık, çokuluslu şirketler makine, hammadde ve ara mal ithal ederek ithalat tarafını etkiler. Dahası, çokuluslu şirketler aynı şirketin farklı yan kuruluşları arasında mal ve hizmetlerin değiş tokuş edildiği şirket içi ticarete girebilir ve bu da ticaret istatistiklerini daha da karmaşık hale getirir. Bazen çok uluslu şirketler, yerel piyasada muadilleri olmasına rağmen, bir başka ülkede yine kendisine ait şirketlerin ürettiği ürünleri ithal etmek isteyebilir.

Bu stratejinin sebebi kendi açısından ekonomik veya yerel üreticileri zayıflatıp piyasayı kendi tedarik edeceği ithal ürünlere bağımlı hale getirmek olabilir. Kısaca her ülke yerel ithalatçılar kadar çok uluslu şirketlerin ithalat grafiğini, yerel üreticilerden gelen enformasyonla kontrol etmeli ve gerekli önlemleri almalıdır.

Çokuluslu şirketlerin bir ülkenin ticaret dengesi üzerindeki genel etkisi, şirketin endüstrisi, ülkenin ekonomik yapısı ve hükümet politikaları dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır.

Dünyanın en büyük Çokuluslu Şirketleri

Çokuluslu şirketlerin sıralaması, piyasa koşulları, şirket performansı ve ekonomik göstergeler gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak dalgalanabilir. Ancak, Haziran 2024 verilerine göre, piyasa değeri sıralamasında en büyük 10 çok uluslu şirket şunlardır:

Derece

Şirket Adı

Sektör

Market payı 

1

Apple

Teknoloji

3,18 Trilyon USD

2

Microsoft

Teknoloji

3,34 Trilyon USD

3

Nvidia

Teknoloji

3,18 Trilyon USD

4

Alphabet (Google)

Teknoloji

2,22 Trilyon USD

5

Amazon

E-ticaret

1,96 Trilyon USD

6

Saudi Aramco

Petrol & Gaz

1,80 Trilyon USD

7

Meta Platforms (Facebook)

Sosyal Medya

1,25 Trilyon USD

8

TSMC

Yarı iletkenler

902 Milyar USD

9

Berkshire Hathaway

Çeşitlendirilmiş Yatırımlar

883 Milyar USD

10

Eli Lilly

İlaç Sanayi

840 Milyar USD

Note: Tablo verileri Financial Times & Bloomberg & Marketwatch'tan alınan bilgilerin bir derlemesidir. Bu liste piyasa değerine dayanmaktadır ve zamanla değişebilir.

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ

1. Apple

İkonik teknoloji devi Apple, 1976 yılında Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kuruldu. Yenilikçi donanım, yazılım ve hizmetleriyle tanınan Apple, tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı ve online hizmetler sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Dünyanın en değerli markalarından biri olan Apple'ın piyasa değeri, küresel şirketlerin zirvesinde yer almaktadır.

  • Kurucular: Steve Jobs, Steve Wozniak, Ronald Wayne
  • Kuruluş Yılı: 1976
  • Sektörler: Tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı, online hizmetler
  • Marka Değeri: Yaklaşık 355 milyar dolar (2023 itibariyle)
  • Piyasa Değeri: 3.181 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 394.3 milyar dolar

2. Microsoft

1975 yılında Bill Gates ve Paul Allen tarafından kurulan Microsoft, küresel bir teknoloji öncüsüdür. Başlangıçta yazılım geliştirmeye odaklanan Microsoft, bulut bilişim, oyun ve üretkenlik çözümlerine genişlemiştir. Güçlü marka varlığıyla Microsoft, yazılım endüstrisinde dominant bir oyuncu haline gelmiştir.

  • Kurucular: Bill Gates, Paul Allen
  • Kuruluş Yılı: 1975
  • Sektörler: Yazılım, bulut bilişim, oyun, üretkenlik çözümleri
  • Marka Değeri: Yaklaşık 210 milyar dolar (2023 itibariyle)
  • Piyasa Değeri: 3.342 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 200 milyar dolar

3. Nvidia

Önde gelen teknoloji şirketi Nvidia, 1993 yılında Jensen Huang, Curtis Priem ve Chris Malachowsky tarafından kuruldu. Grafik işlemci birimleri (GPU'lar) konusunda uzmanlaşan Nvidia'nın çipleri, oyun, veri merkezleri ve yapay zeka uygulamalarına güç vermektedir. Yüksek performanslı bilgi işlem talebindeki artış sayesinde şirket hızlı bir büyüme kaydetmiştir.

  • Kurucular: Jensen Huang, Curtis Priem, Chris Malachowsky
  • Kuruluş Yılı: 1993
  • Sektörler: Yarı iletken, teknoloji
  • Marka Değeri: Hızla artmakta, kesin rakam bulunmamaktadır
  • Piyasa Değeri: 3.181 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 26.91 milyar dolar

4. Alphabet (Google)

Google'ın ana şirketi olan Alphabet, 1998 yılında Larry Page ve Sergey Brin tarafından kuruldu. Bir arama motoru olarak başlayan Google, reklamcılık, bulut bilişim, donanım ve otonom araçlar dahil olmak üzere çeşitli alanlarda faaliyet gösteren bir teknoloji konglomeratı haline geldi. Google markası internet arama ile eş anlamlıdır.

  • Kurucular: Larry Page, Sergey Brin
  • Kuruluş Yılı: 1998
  • Sektörler: Teknoloji, reklamcılık, bulut bilişim, donanım, otonom araçlar
  • Marka Değeri: Yaklaşık 281 milyar dolar (2023 itibariyle)
  • Piyasa Değeri: 2.222 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 282.84 milyar dolar

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ

5. Amazon

Jeff Bezos tarafından 1994 yılında kurulan Amazon, online bir kitapçı olarak başladı ancak küresel bir e-ticaret devi haline geldi. Geniş ürün ve hizmet yelpazesi sunan Amazon, bulut bilişim, akış medya ve market teslimatına genişledi. Hızlı büyümesi ve çeşitlendirmesi, teknoloji endüstrisinde lider konumunu sağlamlaştırdı.

  • Kurucular: Jeff Bezos
  • Kuruluş Yılı: 1994
  • Sektörler: E-ticaret, bulut bilişim, akış medya, market
  • Marka Değeri: Yaklaşık 249 milyar dolar (2023 itibariyle)
  • Piyasa Değeri: 1.967 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 513.98 milyar dolar

6. Saudi Aramco

Suudi Arabistan'ın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir ve dünyanın en büyük petrol üreticisidir. 1933 yılında kurulan şirket, Suudi Arabistan'ın muazzam petrol rezervleriyle dünya enerji piyasasında önemli bir role sahiptir. Şirketin büyük petrol rezervleri ve üretim kapasitesi, Suudi Arabistan ekonomisine önemli gelir sağlamaktadır.

  • Kuruluş Yılı: 1933
  • Sektörler: Petrol ve doğalgaz
  • Marka Değeri: Önemli ancak kesin rakam kamuya açık değil
  • Piyasa Değeri: 1.801 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: Yaklaşık 229 milyar dolar

7. Meta Platforms (Facebook)

Meta Platforms (eski adıyla Facebook), Mark Zuckerberg tarafından 2004 yılında kuruldu. Şirket, Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi birçok sosyal medya platformuna sahip. Dünyada milyarlarca aktif kullanıcısıyla Meta Platforms, dijital reklamcılık ve sosyal medya alanında dominant bir güç haline geldi.

  • Kurucular: Mark Zuckerberg
  • Kuruluş Yılı: 2004
  • Sektörler: Sosyal medya, reklamcılık
  • Marka Değeri: Yaklaşık 224 milyar dolar (2023 itibariyle)
  • Piyasa Değeri: 1.255 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 116.61 milyar dolar

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ

8. TSMC

Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), 1987 yılında Morris Chang tarafından kuruldu ve yarı iletken üretimi konusunda dünya lideridir. TSMC, büyük teknoloji şirketleri için çip üreterek küresel yarı iletken tedarik zincirinde önemli bir rol oynamaktadır. Şirketin gelişmiş üretim yetenekleri, önemli piyasa değerine katkıda bulunmuştur.

  • Kurucular: Morris Chang
  • Kuruluş Yılı: 1987
  • Sektörler: Yarı iletken üretimi
  • Marka Değeri: Diğer teknoloji devleri kadar göze çarpmayan
  • Piyasa Değeri: 902.22 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 72.64 milyar dolar

9. Berkshire Hathaway

Warren Buffett liderliğindeki Berkshire Hathaway, sigorta, enerji ve finans dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde yatırımları olan bir konglomerattır. 1839 yılında kurulan şirket, güçlü bir yatırım portföyüne sahip çeşitlendirilmiş bir holding şirketine dönüşmüştür. Berkshire Hathaway'in uzun vadeli değer yatırımı konusundaki itibarı, önemli piyasa değerine katkıda bulunmuştur.

  • Kuruluş Yılı: 1839
  • Sektörler: Çeşitli yatırımlar (sigorta, enerji, finans)
  • Marka Değeri: Yatırım konusunda güçlü bir itibar
  • Piyasa Değeri: 883.13 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: Konglomerat yapısı nedeniyle kamuya açık değil

10. Eli Lilly

Eli Lilly, Colonel Eli Lilly tarafından 1898 yılında kurulan bir ilaç devi. Şirket, diyabet, kanser ve diğer hastalıklar için ilaç geliştirmeye odaklanmaktadır. Güçlü bir araştırma ve geliştirme altyapısıyla Eli Lilly, ilaç endüstrisinde lider konumunu sağlamlaştırmıştır.

  • Kurucular: Colonel Eli Lilly
  • Kuruluş Yılı: 1898
  • Sektörler: İlaç
  • Marka Değeri: Sağlık sektöründe güçlü marka bilinirliği
  • Piyasa Değeri: 840.04 milyar dolar (Haziran 2024 itibariyle)
  • 2022 Cirosu: 31.62 milyar dolar

Not: Marka değerleri ve piyasa değerleri zaman içinde değişebilir. Verilen rakamlar, mevcut verilere dayalı tahminlerdir.

Bu listedeki şirketler, teknoloji, enerji, finans ve sağlık gibi çeşitli sektörlerde dünya çapında faaliyet göstermektedir. Bu şirketlerin büyüklüğü, inovasyonları ve küresel ekonomi üzerindeki etkileri, onları dünyanın en önemli şirketleri arasına sokmaktadır.

Sonuç

Bu makale, çokuluslu bir şirketin ne olduğu, nasıl ortaya çıktıkları, yerel ve küresel ticarete etkileri ve potansiyel geleceği hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Küresel ticaretin dinamikleri sonucu bu şirketlerin sıralamaları ve global etkileri sürekli değişmektedir.

 Yazan: Aykut Alan

Kaynaklar:

1. Corporate Power & the Global Economy | SPERI | The University of Sheffield

www.sheffield.ac.uk

2. What is a multinational corporation | BDC.ca

www.bdc.ca

3. Management control in multinational companies: a systematic literature review | Review of Managerial Science - SpringerLink

link.springer.com

4. Multinational corporation - Wikipedia

en.wikipedia.org

5. Dutch East India Company - World History Encyclopedia

www.worldhistory.org

6. The new globalization: how world trade is fragmenting - PierNext

piernext.portdebarcelona.cat

7. What Is Globalization? - Peterson Institute for International Economics

www.piie.com

8. What Is a Multinational Corporation? - Investopedia

www.investopedia.com

9. Multinational Corporations and their Influence Through Lobbying on Foreign Policy

hvmilner.scholar.princeton.edu

10. Apple - Vikipedi

tr.wikipedia.org

11. What Makes Apple So Valuable? - Investopedia

www.investopedia.com

12. Microsoft is born - Stories

news.microsoft.com

13. Microsoft: A Journey of Innovation and Impact - Microsoft Community Hub

techcommunity.microsoft.com

14. List of mergers and acquisitions by Microsoft - Wikipedia

en.wikipedia.org

15. Exec Bios - NVIDIA Newsroom

nvidianews.nvidia.com

16. Alphabet, Inc. | History, Products, & Business Segments | Britannica Money

www.britannica.com

17. Amazon.com | E-commerce, Amazon Web Services, History, & Facts | Britannica Money

www.britannica.com

18. About us | Aramco

www.aramco.com

19. Leadership & Governance - Meta Investor Relations

investor.fb.com

20. Facebook's 20th anniversary: ​​3 billion people connected around the world

amplificadigital.com.br

21. About TSMC - Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited

www.tsmc.com

22. Berkshire Hathaway | Overview, History, Stock, & Facts | Britannica Money

www.britannica.com

23. Colonel Eli Lilly - IN.gov

www.in.gov


YORUM

Ad

AVRUPA BİRLİĞİ,11,E-TİCARET,23,EKONOMİ,76,FAKTORİNG,3,FİNANS,12,FRANCHISE,2,FUAR,4,GÜMRÜK,15,HUKUK,1,İHRACAT,106,İŞ FİKİRLERİ,11,İTHALAT,52,KALİTE,4,KİŞİSEL GELİŞİM,22,KOBİ,3,KURUMLAR,9,LOJİSTİK,30,MARKA,5,MEVZUAT,25,NAKLİYE,10,OTOMOTİV,3,PAZARLAMA,36,SERBEST BÖLGE,1,SİGORTA,3,SOSYAL MEDYA,12,TEDARİK ZİNCİRİ,5,TEKNOLOJİ,13,TİCARET HUKUKU,1,TÜRKİYE,2,ÜLKE ANALİZİ,29,ÜRÜN ANALİZLERİ,26,YURTDIŞI SEYAHAT,3,
ltr
item
www.ihracat.co | ihracat ithalat bilgi platformu: DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ
DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİ
Çokuluslu şirketler (MNC'ler), küresel ticareti yönlendirmede etkilidir. Sınırları aşan operasyonları, malların, hizmetlerin ve sermayenin büyük ölçek
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOWozVp-h7VtqUCwFLYR2zhSqS1N04J5envVJhw8-YUfdkhGTiiJm9I8YJR1rfuEi1RfpOk9JGI2jEe4B7NenHS799ulreIoQLgBt8lm58Jugmd9dKz5cIzCg3YxXAjtRDiJIKLHDq17D6ZtR83lIddDGhD82WU65ggH85Xy9nCEaYO5hy8lxz6CXnf5Ai/s16000/MNC-00.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOWozVp-h7VtqUCwFLYR2zhSqS1N04J5envVJhw8-YUfdkhGTiiJm9I8YJR1rfuEi1RfpOk9JGI2jEe4B7NenHS799ulreIoQLgBt8lm58Jugmd9dKz5cIzCg3YxXAjtRDiJIKLHDq17D6ZtR83lIddDGhD82WU65ggH85Xy9nCEaYO5hy8lxz6CXnf5Ai/s72-c/MNC-00.jpg
www.ihracat.co | ihracat ithalat bilgi platformu
https://www.ihracat.co/2024/07/dunyanin-en-buyuk-cok-uluslu-sirketleri.html
https://www.ihracat.co/
https://www.ihracat.co/
https://www.ihracat.co/2024/07/dunyanin-en-buyuk-cok-uluslu-sirketleri.html
true
3505829693616648502
UTF-8
Tüm Gönderiler Yüklendi Gönderi Bulunamadı HEPSİNİ GÖR Devamı Yanıtla Yanıtı İptal Et Sil Tarafından Ana Sayfa SAYFALAR GÖNDERİLER Hepsini Gör TAVSİYE EDİLEN ETİKET ARŞİV ARAŞTIR TÜM GÖNDERİLER Eşleşen İçerik Bulunamadı Ana Sayfaya Dön Pazar Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Paz Pzt Sal Çar Per Cum Cts Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Oca Şub Mar Nis Mayıs Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara Şimdi 1 dakika önce $$1$$ minutes ago 1 saat önce $$1$$ hours ago Dün $$1$$ days ago $$1$$ weeks ago 5 haftadan daha eski Takipçiler Takip ÖZEL İÇERİK ADIM 1: Bir sosyal ağda paylaşın ADIM 2: Sosyal ağınızdaki bağlantıya tıklayın Tüm kodları kopyala Tüm kodları seç Tüm kodlar panoya kopyalandı Metin kopyalaNAMIYOR, lütfen kopyalamak için [CTRL] + [C] (veya Mac’li CMD + C) tuşlarına basın. Table of Content