Deprem Yardım

TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ: İHRACATÇILAR İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR REKABET STRATEJİLERİ

Dünya Bankası tahminlerine göre, 2023 yılında dünya yılda yaklaşık 2,24 milyar ton belediye katı atığı (MSW) üretti.

TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ

Türkiye’nin Döngüsel Ekonomiye Geçişi: İhracatçılar İçin Sürdürülebilir Rekabet Stratejileri

Dünya Bankası tahminlerine göre, 2023 yılında dünya yılda yaklaşık 2,24 milyar ton belediye katı atığı (MSW) üretti. Ancak, endüstriyel, tarımsal ve inşaat atıkları dahil edilirse, küresel toplam her yıl 10 milyar tonun üzerinde atığı aşıyor.

Avrupa Birliği her yıl 2,1 milyar tondan fazla atık üretiyor. AB, atık yönetimiyle ilgili mevzuatını güncelleyerek, döngüsel ekonomi olarak bilinen daha sürdürülebilir bir modele geçişi teşvik etmek istiyor. Ancak küresel ölçekte 2 büyük ekonomi Çin ve ABD etkili bir yol haritası öngörüyor.

2025 yılına girerken bazı İstatistikler (küresel ölçekte yıllık):

  • Belediye katı atığı (evsel ve ticari atık): ~2,24 milyar ton
  • İnşaat ve yıkım atığı: ~1-3 milyar ton
  • Endüstriyel atık: ~7-10 milyar ton
  • E-atık (elektronik atık): ~60 milyon ton
  • Plastik atık: ~400 milyon ton

Döngüsel ekonomi nedir?

Döngüsel ekonomi, mümkün olduğunca mevcut malzeme ve ürünleri paylaşmayı, kiralamayı, yeniden kullanmayı, onarmayı, yenilemeyi ve geri dönüştürmeyi içeren bir üretim ve tüketim modelidir. Bu şekilde ürünlerin yaşam döngüsü uzatılır.

Uygulamada, atığı en aza indirmek anlamına gelir. Bir ürün ömrünün sonuna ulaştığında, geri dönüşüm sayesinde malzemeleri mümkün olan her yerde ekonomi içinde tutulur. Bunlar tekrar tekrar üretken bir şekilde kullanılabilir ve böylece daha fazla değer yaratılabilir.

Bu, al-yap-tüket-at modeline dayanan geleneksel, doğrusal ekonomik modelden bir sapmadır. Bu model büyük miktarlarda ucuz, kolay erişilebilen malzeme ve enerjiye dayanmaktadır.

Bir diğer yöntem, daha uzun bir kullanım ömrüne sahip olacak kalite standartlarıyla seçenekleri ve bu ürün kullanan kullanıcıları tercih ederek teşvik etmek.

Doğrusal Ekonomi Nedir?

Doğrusal ekonomi, “al-kullan-at” modeliyle çalışan, tüketime odaklı ve sınırlı bir şekilde faaliyet gösteren bir ekonomik sistemdir. Bu modelde, hammadde alınır, ürün haline getirilir, kullanılır ve sonrasında atık olarak saklanır. Kaynakların sürekli tüketim esaslarının uygulanması, pazarlama ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından önemli sorunlar yaratmaktadır.

TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ

Doğrusal Ekonominin Yarattığı Sorunlar

Günümüz dünyasında doğrusal ekonomi bazılarının doğası gereği iyi işleme yapmaktadır. İşte bu modelin yarattığı üç temel sorun:

1. Kaynaklara Sınırlı Erişim

Doğrusal ekonominin tüketim modeli, doğal çiçeği baskın bir hızla tüketiyor. Özellikle su, gıda ve fosil yakıtlar gibi kritik kaynaklara erişim giderek zorlaşıyor ve bu artan ekonomik maliyetler.

2. Biyoçeşitliliğin Azaltılması

Doğrusal ekonomi, küresel biyolojik dayanıklılık üzerinde bir etkiye yol açan çevresel yükte bir artışın tetikleyicisidir. Tarımsal genişleme, ormansızlaşma ve benzeri süreçler ekosistemlerin sürekliliğini bozar ve türlerin yok oluşu devam eder.

Döngüsel Ekonomi ile Karşılaştırma

Döngüsel ekonomi, birincil kaygısı yeniden tanımlanmış bir geri kazanım bağlamında atık üretimini en aza indirmek olan doğrusal ekonominin aksine, girdilerin (enerji, ham maddeler, su vb.) verimliliğini en üst düzeye çıkarmayı amaçlar. Böylece etkiler azaltılır ve ekonomik sürdürülebilirlik teşvik edilir. Döngüsel ekonomi, döngüsel süreçlerden ilham alan sürdürülebilir bir ekonomik modeli teşvik etmeyi amaçlar.

Türkiye'de Geri Dönüşüm Oranları

Türkiye'de geri dönüşüm oranları son yıllarda önemli ölçüde arttı. Geri kazanılabilirlik oranı 2017'de %13 iken, 2021'de %27,2'ye, 2022'de %30,13'e ve son olarak 2023'te %34,92'ye ulaşmıştır. Bu artış, Sıfır Atık Hareketi'nin kolektif uygulanmasına atfedilmektedir. Ancak Türkiye'deki geri dönüşüm oranları Avrupa'nın gerisinde kalmaktadır. 2020 yılında Avrupa Birliği'nde geri kazanımın toplam atık arıtımındaki payının %39,9 olduğu kaydedilmiştir.

Türkiye, geleneksel ekonomik yaşam tarzları için gerekli olan katı politikaları benimseyerek çevreyi korumaya çalışmaktadır. Sonuç olarak, krallık, giderek daha fazla ticaret erişimi için emrine verilen kaynakları korumalıdır.

1. Politikalar ve Mevzuat

Sıfır Atık Projesi: Proje 2017 yılında başlatıldı ve süreçte kamu ve özel sektörün entegrasyonu yoluyla atık yönetimi ve geri dönüşüm oranlarındaki iyileştirmeleri artıracaktır. Atıkların daha dikkatli bir şekilde ayrılması ve geri kazanım önlemlerine doğru teşvik ana hedeftir.

Türkiye Yeşil Mutabakat Eylem Planı: Şubat 2021'de bu plan, AB'nin Yeşil Mutabakat programına göre döngüsel ekonomiyi kaldırma, karbon nötrlüğü ve sürdürülebilir üretim değerlerini teşvik etmek için tasarlanmıştır.

Plastik Poşet Yönetmeliği: Plastik poşet satın alımını kontrol etmek ve daha iyi paketleme oranına sahip ürünlere gereken saygıyı göstermek için çeşitli denemeler yürütülmüştür.

Yenilenebilir Enerji Yatırımları: Enerji verimliliği ve temiz enerji projelerine yatırım, karbon emisyonlarını düşürme yönünde önemli bir adımdır.

2. Sanayi ve Yenilik Teşvikleri

Geri Dönüşüm Sanayi: İnsanlar atık malzemeleri toplamak ve geri dönüştürmek için yeni tesisler bulmaya çalışıyor. Örnekler arasında inşaat atığı ve elektronik atık endüstrileri yer alıyor.

Ar-Ge ve Teknoloji Desteği: Yerel iş geliştirme ivmesi ve teşvik ve yardım sunma çağrısı bunun için değerlendirildi.

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB): OSB'ler mevcut kaynakların yeniden kullanımını ve verimliliğini optimize etmek için tasarlanmıştır.

3. Farkındalık ve Eğitim

Sıfır atık konusunda kamu bilincini artırmak için eğitim kampanyalarına ihtiyaç vardır.

İşletmeler ve tüketiciler, ekolojik işletmelere yatırımdan yeni ekonomik mühendislik stratejilerine kadar döngüsel ekonominin ve faydalarının neleri gerektirdiği konusunda eğitilmelidir.


Türk İhracatçılarının Yapması Gerekenler

Sürdürülebilirliğe uygun pazarda küresel alan arttıkça, Türk ihracatçısı için gelir getiren vurgu gücü, döngüsel ekonomi modelinin Türk ihracatçısının onayı için kusursuz bir şekilde uyması için hazırdır.

TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ

İhracatçıların Döngüsel Ekonomiye Geçişte Yapmaları Gerekenler:

1. Sürdürülebilir Üretim Modellerini Üstlenmek

Geri Dönüştürülebilir Malzemelerin Kullanımı: Ürünlerde geri dönüştürülebilir veya yenilenebilir malzemelerin kullanımı, potansiyel alıcılara ihracat dünyasında talebi artırmak için iyi bir neden verir.

Enerji Verimliliği: Karbon ayak izini azaltan üretim süreçlerinde enerji verimliliği önemlidir. Örneğin, güneş veya rüzgar kaynakları şeklinde güvenli enerjilere yatırım yapın.

Atık Yönetimi: Yapılar içinde üretilen atık miktarını en aza indirmeye çalışın ve bu atıkları geri dönüştürün.

2. Yeşil Mutabakat ve Uluslararası Standartlara Uygunluk

Avrupa Yeşil Mutabakat ve Türk ihracatçılarımız ACE fırsatı veya ACE zorluğu bulursa, AB'ye ihracat düşünülecektir. Toplumun karbonunun, şirketlerin kıtaya ihracat yaparken enerji statülerine ulaşmalarını sağlaması gerektiği unutulmamalıdır.

Eko-etiketleme ve eko-sertifika ile ürünlerin sürdürülebilir konumlandırılması muazzam bir değer katar ve dolayısıyla özellikle Avrupa veya Kuzey Amerika pazarlarında pazar oranını artırır.

3. Dijital Dönüşüm ve İzlenebilirlik

Dijital çözümler, oyun oyunlarının değer zincirindeki davranışlarının çevremiz üzerindeki etkilerini optimize etmektir. Blockchain destekli izlenebilirliğin bir diğer potansiyeli, şeffaf bir defterde malzeme ve üretim süreçlerinin geri dönüştürülebilirliği için gerçek zamanlı kanıt sağlayabilir.

4. Pazar Talebine Uyum

Küresel Tüketici Talebi: Birçok üretici, çevre dostu ürün görüşlerine giderek daha fazla yatırım yapıyor. Bana nasıl yanıt vereceğimi sorarsanız, birçok ihracatçı çevreyi sürdürmek için yeşil ambalaj tasarımına ve ürün tasarımlarına yatırım yapmalıdır.

Yenilikçi Ürün Geliştirme: Modüler ürünler veya kalıcı tasarımlar geliştirmek, müşteriye uygun yapım formatını kullanarak döngüsel ekonomi ilkelerine göre sürdürülebilir değer yakalamayı artırmak için stratejik bir hamledir.

5. İş Birliği ve Finansal Fayda Kaynakları

Döngüsel ekonomi projelerinde iş birliği uluslararası olarak düzenlenmelidir. Örneğin, döngüsel ekonomi için Avrupa Birliği fonlarından para çekmek için ortak projeler nakit olarak başlatılabilir. Döngüsel ekonomi projeleri yerel ve uluslararası finansal kaynaklara erişmelidir.


Sonuç

Türkiye'nin gelişmiş ekonomilerle etkili bir şekilde rekabet edebilmesini sağlayacak döngüsel ekonomiye doğru yolculuğu umut vericidir ve aslında Türkiye'den geleneksel ihracatçılar bunu bir fırsat olarak görmelidir. Bunun yerine, bu ihracatçıların eski iş modellerini terk edip sürdürülebilirliği, yenilikçiliği ve uluslararası standartlara uyumu bulabildikleri her yerde takip etmeleri kolay görünüyor; dolayısıyla, artık çevreyi kurtaracak ve Türkiye'nin küresel pazar payını artıracak döngüsel ekonomiyi takip ediyorlar.

Yazan: Aykut Alan


Referanslar:

  1. https://www.mckinsey.com/~/media/McKinsey/Business%20Functions/Sustainability/Our%20Insights/The%20circular%20economy%20Moving%20from%20theory%20to%20practice/The%20circular%20economy%20Moving%20from%20theory%20to%20practice.pdf
  2. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1879706
  3. https://cygm.csb.gov.tr/sifir-atik-ile-geri-kazanim-orani-35e-ulasti.-haber-286897
  4. https://www.europarl.europa.eu/topics/en/article/20151201STO05603/circular-economy-definition-importance-and-benefits 

YORUM

Ad

AVRUPA BİRLİĞİ,11,E-TİCARET,23,EKONOMİ,76,FAKTORİNG,3,FİNANS,12,FRANCHISE,2,FUAR,4,GÜMRÜK,15,HUKUK,1,İHRACAT,106,İŞ FİKİRLERİ,11,İTHALAT,52,KALİTE,4,KİŞİSEL GELİŞİM,22,KOBİ,3,KURUMLAR,9,LOJİSTİK,30,MARKA,5,MEVZUAT,25,NAKLİYE,10,OTOMOTİV,3,PAZARLAMA,36,SERBEST BÖLGE,1,SİGORTA,3,SOSYAL MEDYA,12,TEDARİK ZİNCİRİ,5,TEKNOLOJİ,13,TİCARET HUKUKU,1,TÜRKİYE,2,ÜLKE ANALİZİ,29,ÜRÜN ANALİZLERİ,26,YURTDIŞI SEYAHAT,3,
ltr
item
www.ihracat.co | ihracat ithalat bilgi platformu: TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ: İHRACATÇILAR İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR REKABET STRATEJİLERİ
TÜRKİYE’NİN DÖNGÜSEL EKONOMİYE GEÇİŞİ: İHRACATÇILAR İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR REKABET STRATEJİLERİ
Dünya Bankası tahminlerine göre, 2023 yılında dünya yılda yaklaşık 2,24 milyar ton belediye katı atığı (MSW) üretti.
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik6hbnl-85h8IvFr85DwaxJC_RGeYpvBdGeK3Qt2R5JLgXOc2RV4kQWJBUFbmTmh0tl7St-QAIgsOnVvU1l2LZafEERF4Cl5ySzizezaH3Oo6WN0CpSzm21kNmX8OdCIZuvD7d2mSyZ_cnN81utoDc9oFFf09lQ69zvryXackmORVG-NxQ_r4r2KttSV7I/s16000/d%C3%B6ng%C3%BCsel-ekonomi-01.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik6hbnl-85h8IvFr85DwaxJC_RGeYpvBdGeK3Qt2R5JLgXOc2RV4kQWJBUFbmTmh0tl7St-QAIgsOnVvU1l2LZafEERF4Cl5ySzizezaH3Oo6WN0CpSzm21kNmX8OdCIZuvD7d2mSyZ_cnN81utoDc9oFFf09lQ69zvryXackmORVG-NxQ_r4r2KttSV7I/s72-c/d%C3%B6ng%C3%BCsel-ekonomi-01.jpg
www.ihracat.co | ihracat ithalat bilgi platformu
https://www.ihracat.co/2025/02/turkiyenin-dongusel-ekonomiye-gecisi.html
https://www.ihracat.co/
https://www.ihracat.co/
https://www.ihracat.co/2025/02/turkiyenin-dongusel-ekonomiye-gecisi.html
true
3505829693616648502
UTF-8
Tüm Gönderiler Yüklendi Gönderi Bulunamadı HEPSİNİ GÖR Devamı Yanıtla Yanıtı İptal Et Sil Tarafından Ana Sayfa SAYFALAR GÖNDERİLER Hepsini Gör TAVSİYE EDİLEN ETİKET ARŞİV ARAŞTIR TÜM GÖNDERİLER Eşleşen İçerik Bulunamadı Ana Sayfaya Dön Pazar Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Paz Pzt Sal Çar Per Cum Cts Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Oca Şub Mar Nis Mayıs Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara Şimdi 1 dakika önce $$1$$ minutes ago 1 saat önce $$1$$ hours ago Dün $$1$$ days ago $$1$$ weeks ago 5 haftadan daha eski Takipçiler Takip ÖZEL İÇERİK ADIM 1: Bir sosyal ağda paylaşın ADIM 2: Sosyal ağınızdaki bağlantıya tıklayın Tüm kodları kopyala Tüm kodları seç Tüm kodlar panoya kopyalandı Metin kopyalaNAMIYOR, lütfen kopyalamak için [CTRL] + [C] (veya Mac’li CMD + C) tuşlarına basın. Table of Content